Ὑπομονή καί αὐτομεμψία (Γ μέρος)

«ὑμῶν δέ καί αἱ τρίχες τῆς κεφαλῆς

πᾶσαι ἠριθμημένα εἰσί.»

Ματθ. ι΄ : 30.

Ἡ ἀταλάντευτη πίστη στήν πρόνοια τοῦ Θεοῦ ἐνισχύει τήν ὑπομονή καί ἑδραιώνει στήν ψυχή τήν αὐτομεμψία. «Ἕνα ζευγάρι σπουργίτια δέν πουλιέται γιά ἕνα μόνο ἀσσάριο;», εἶπε ὁ Κύριος στούς μαθητές Του. «Καί ὅμως, οὔτε ἕνα ἀπ᾿ αὐτά δέν πέφτει στή γῆ χωρίς νά τό θέλει ὁ Πατέρας σας. Ὅσο γιά σᾶς, ὁ Θεός ἔχει μετρημένες ἀκόμα καί τίς τρίχες τοῦ κεφαλιοῦ σας. Μή φοβηθεῖτε, λοιπόν!»13. Μ᾿ αὐτά τά λόγια ὁ Σωτήρας τοῦ κόσμου ἔδειξε τήν ἄγρυπνη φροντίδα τοῦ Θεοῦ –γιατί μόνο ὁ παντοκράτορας καί παντοδύναμος Θεός μπορεῖ νά ἔχει τέτοια φροντίδα– γιά τούς δούλους καί τούς ὑπηρέτες Του. Ἡ φροντίδα αὐτή τοῦ Θεοῦ μᾶς ἔχει λυτρώσει ἀπό κάθε μικρόψυχη μέριμνα καί κάθε φόβο γιά τόν ἑαυτό μας, φόβο πού ἐμπνέει ἡ ἀπιστία. «Ταπεινῶστε, λοιπόν, τόν ἑαυτό σας κάτω ἀπό τή δύναμη τοῦ Θεοῦ, γιά νά σᾶς ἐξυψώσει τήν ὥρα τῆς Κρίσεως. Ἀφῆστε ὅλες σας τίς φροντίδες σ᾿ Αὐτόν, γιατί Αὐτός φροντίζει γιά σᾶς»14.

Ὅταν μᾶς βρίσκουν θλίψεις, ὁ Θεός τό βλέπει. Αὐτό συμβαίνει......ὄχι μόνο μέ παραχώρησή Του, ἀλλά καί μέσα στά πλαίσια τῆς παναγίας πρόνοιάς Του γιά μᾶς. Ἐπιτρέπει νά ταλαιπωρηθοῦμε λίγο γιά τίς ἁμαρτίες μας ἐδῶ, προκειμένου νά μᾶς λυτρώσει ἀπό τήν αἰώνια ταλαιπωρία. Συχνά συμβαίνει νά παραμένει ἄγνωστη στούς ἀνθρώπους μιά κρυφή καί βαριά ἁμαρτία μας. Ἔτσι δέν τιμωρούμαστε, σκεπασμένοι ἀπό τήν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ. Τόν ἴδιο καιρό ἤ μετά τήν παρέλευση κάποιου χρονικοῦ διαστήματος μπορεῖ νά ὑποφέρουμε, φαινομενικά ἀναίτια καί ἄδικα, λόγω μιᾶς συκοφαντίας ἤ ὑποφέρουμε γιά κάποια κρυφή ἁμαρτία μας. Ὁ φιλεύσπλαχνος Θεός, πού σκέπασε αὐτή τήν ἁμαρτία, μᾶς παρέχει τή δυνατότητα νά στεφανωθοῦμε μέ τό στεφάνι τῶν μαρτύρων, ὑπομένοντας τή συκοφαντία, καί συνάμα νά καθαριστοῦμε ἀπό τό κρυφό ἁμάρτημα μ᾿ αὐτή τήν τιμωρία. Ἄς δοξάσουμε, λοιπόν, τήν παναγία πρόνοια τοῦ Θεοῦ καί ἄς ταπεινωθοῦμε μπροστά Του.

«ζήσεται ἡ ψυχή μου καί αἰνέσει σε,

καί τά κρίματά σου βοηθήσει μοι.»

Ψαλμ. 118 : 175.

Διδακτικό παράδειγμα αὐτοκατακρίσεως καί αὐτομεψίας ἑνωμένης μέ τή δοξολογία τῶν δικαίων καί φιλανθρώπων κρίσεων τοῦ Θεοῦ μᾶς ἔδωσαν οἱ ἅγιοι Τρεῖς Παῖδες, ὅταν ἦταν ριγμένοι μέσα στό καμίνι τῆς Βαβυλώνας. «Δοξασμένος εἶσαι Κύριε, Θεέ τῶν προγόνων μας», ἔλεγαν, «καί σ᾿ Ἐσένα πρέπουν ὕμνοι· δοξασμένο τό ὄνομα Σου σ᾿ ὅλους τούς αἰῶνες. Γιατί εἶσαι δίκαιος σέ ὅλα ὅσα μᾶς ἔκανες. Τά ἔργα Σου ὅλα εἶναι ἀληθινά. Οἱ δρόμοι Σου εἶναι ἴσιοι. Οἱ κρίσεις Σου ὅλες εἶναι δίκαιες. Ἀλάθητες ἦταν οἱ ἀποφάσεις Σου γιά ὅλες τίς θλίψεις πού ἔστειλες σ᾿ ἐμᾶς καί στήν Ἱερουσαλήμ, τήν ἁγία πόλη τῶν προγόνων μας. Μέ ἀκρίβεια καί δικαιοσύνη ἀποφάσισες νά μᾶς στείλεις ὅλα αὐτά τά δεινά ἐξαιτίας τῶν ἁμαρτιῶν μας. Γιατί ἁμαρτήσαμε, ἀθετήσαμε τόν νόμο Σου καί φύγαμε μακριά Σου. Σέ ὅλα ἁμαρτήσαμε!…»15. Οἱ ἅγιοι Τρεῖς Παῖδες ρίχθηκαν στό ἀναμμένο καμίνι γιά τήν πίστη τους στόν ἀληθινό Θεό, ἀλλά δέν καίγονταν. Καθώς, λοιπόν, ἦταν μέσα στό καμίνι σάν σέ δροσερό παλάτι, ἀναγνώριζαν καί ὁμολογοῦσαν πώς εἶχαν ἁμαρτήσει μαζί μέ τούς ὁμογενεῖς τους Ἱουδαίους, οἱ ὁποῖοι πράγματι εἶχαν ἀποστατήσει ἀπό τόν Θεό. Ἀπό ἀγάπη, παραδέχονταν πώς ἦταν τάχα συμμέτοχοι στά ἁμαρτήματα ἐκείνων. Καί ἀπό ταπείνωση, ἐνῶ ἦταν ἅγιοι καί δίκαιοι, δέν ἤθελαν νά ξεχωρίσουν τόν ἑαυτό τους ἀπό τούς ἀδελφούς τους, πού ἦταν ὑποδουλωμένοι στήν ἁμαρτία. Σ᾿ αὐτή, λοιπόν, τήν ψυχική κατάσταση τῆς αὐτοκατακρίσεως, τῆς ταπεινώσεως, τῆς ἀγάπης πρός τόν πλησίον καί τῆς δικαιώσεως τῶν κρίσεων τοῦ Θεοῦ, προσεύχονταν γιά τή σωτηρία τους.

Ἔτσι κι ἐμεῖς ἄς δοξολογοῦμε τήν πρόνοια τοῦ Θεοῦ καί ἄς ὁμολογοῦμε τήν ἁμαρτωλότητά μας κάθε φορά πού μᾶς βρίσκει κάποια συμφορά, προσωπική ἤ κοινή. Καί στηριγμένοι σ᾿ αὐτά τά δυό θεμέλια, τή δοξολογία καί τήν αὐτομεμψία, ἄς ἱκετεύουμε τόν Κύριο νά μᾶς ἐλεήσει.

«Ἐγώ εἰμι ἡ ἄμπελος ἡ ἀληθινή,

καί ὁ πατήρ μου ὁ γεωργός ἐστι.

Πᾶν κλῆμα ἐν ἐμοί μή φέρον καρπόν, αἴρει αὐτό,

καί πᾶν τό καρπόν φέρον, καθαίρει αὐτό,

ἴνα πλείονα καρπόν φέρῃ.»

Ἰω. ιε΄: 1, 2.

Σύμφωνα μέ τή μαρτυρία τῆς Ἁγίας Γραφῆς, στούς δούλους τοῦ Θεοῦ, πού βαδίζουν στόν δρόμο τῶν ἐντολῶν Του, στέλνονται μεγάλες θλίψεις, γιά νά τούς βοηθήσουν στόν ἀγώνα τους. Ὁ Σωτήρας τοῦ κόσμου εἶπε: «Ἐγώ εἶμαι τό ἀληθινό κλῆμα, καί ὁ Πατέρας μου εἶναι ὁ ἀμπελουργός. Κάθε κληματόβεργά μου πού κάνει καρπό, τήν κλαδεύει, γιά νά καρποφορήσει περισσότερο»16. Αὐτό τό κλάδεμα γίνεται μέ τίς θλίψεις, πού ὀνομάζονται παραχωρήσεις ἤ κρίσεις τοῦ Θεοῦ. Γι᾿ αὐτές ἔψαλλε ὁ ἅγιος Δαβίδ: «Οἱ κρίσεις τοῦ Κυρίου εἶναι ἀληθινές καί ἀποδεικνύονται δίκαιες μέσα στούς αἰῶνες»17. Ἄς μάθω καί ἄς πιστέψω πώς ὅλες οἱ δοκιμασίες μου ἔρχονται σύμφωνα μέ τήν πρόνοια καί τό θέλημα τοῦ Θεοῦ μου! Τότε θά καταλάβω πώς «οἱ κρίσεις Του θά μέ βοηθήσουν»18 νά Τόν εὐαρεστήσω.

«ὁ φόβος Κυρίου ἁγνός, διαμένων εἰς αἰῶνα αἰῶνος·

τά κρίματα Κυρίου ἀληθινά, δεδικαιωμένα ἐπί τό αὐτό,»

Ψαλμ. 18 : 10.

Ἕνα παράδειγμα γιά τό πῶς οἱ κρίσεις τοῦ Θεοῦ βοηθοῦν τούς δούλους Του ἐκείνους πού θέλουν νά Τόν εὐαρεστήσουν, βρίσκουμε στό συναξάρι τοῦ ὁσίου Ξενωφῶντος. Ὁ ὅσιος Ξενοφῶν ἦταν πλούσιος ἄρχοντας καί ζοῦσε τόν 6ο αἰώνα στήν Κωνσταντινούπολη μαζί μέ τή γυναίκα του Μαρία καί τούς δυό γιούς του Ἀρκάδιο καί Ἰωάννη. Παρά τά πλούτη τους καί τά παιδιά τους, ἦταν πολύ εὐσεβεῖς. Τήν ἐποχή ἐκείνη, βλέπετε, λόγω τῆς κοινῆς εὐσέβειας τῶν χριστιανῶν, μποροῦσε κανείς νά ζήσει θεάρεστα ἀκόμα καί μέσα στόν κόσμο, κάτι πού σήμερα πολύ δύσκολα μπορεῖ νά πραγματοποιήσει ἄν δέν ἀπομακρυνθεῖ ἀπό τόν κόσμο. Ὅταν ὁ Ἀρκάδιος καί ὁ Ἰωάννης ἔφτασαν σέ κατάλληλη ἡλικία, ὁ Ξενοφῶν τούς ἔστειλε γιά σπουδές στή Βηρυττό τῆς Συρίας, ὅπου ὑπῆρχε τότε περίφημη Νομική Σχολή. Κάποτε οἱ δύο νέοι ἦρθαν στήν Κωνσταντινούπολη γιά νά δοῦν τόν πατέρα τους, πού εἶχε ἀρρωστήσει σοβαρά. Τό πλοῖο, πού τούς ἔφερνε ὕστερα πίσω στή Βηρυττό, ναυάγησε λόγω σφοδρῆς θαλασσοταραχῆς λίγο πρίν φτάσει στόν προορισμό του. Πιασμένοι ἀπό σανίδες καί παρασυρμένοι ἀπό τά κύματα ὁ Ἀρκάδιος καί ὁ Ἰωάννης βγῆκαν στίς ἀκτές τῆς Παλαιστίνης, σέ διαφορετικούς τόπους. Καί οἱ δύο, λές καί ἦταν συνεννοημένοι, συνειδητοποιώντας μετά τό ναυάγιο ὅλη τή ματαιότητα τῆς ζωῆς αὐτῆς, ἀποφάσισαν νά γίνουν μοναχοί καί ἐγκαταβίωσαν σέ διαφορετικά μοναστήρια. Δέν συναντήθηκαν παρά ἀφοῦ πέρασε μεγάλο χρονικό διάστημα. Στό μεταξύ, ὁ Ξενοφῶν καί ἡ Μαρία πληροφορήθηκαν ὅτι τό πλοῖο, μέ τό ὁποῖο ταξίδευαν τά παιδιά τους, ναυάγησε καί ὅτι ὅλοι οἱ ἐπιβάτες χάθηκαν. Οἱ φιλόθεοι γονεῖς δέχτηκαν τήν πικρή εἴδηση ἀγόγγυστα καί καρτερικά, ἔχοντας ἐμπιστοσύνη στή φιλάνθρωπη κρίση τοῦ Θεοῦ. Ὕστερα ἀπό ὁλονύκτια προσευχή, εἶδαν σέ ὅραμα τόν Ἀρκάδιο καί τόν Ἰωάννη λαμπροστεφανωμένους καί δέν ἄργησαν νά ἀντιληφθοῦν, μέ θεία ἔμπνευση, πώς εἶχαν γίνει μοναχοί. Γνωρίζοντας, μάλιστα, ὅτι τό πλοῖο εἶχε ναυαγήσει στά ἀνοιχτά τῆς Παλαιστίνης, ὅπου βρίσκονταν πολυάριθμα μοναστήρια, κίνησαν γιά τούς Ἁγίους Τόπους. Ἐκεῖ, πράγματι, βρῆκαν τούς δυό γιούς τους ντυμένους μέ τό μοναχικό σχῆμα. Ὁ Ξενοφῶν καί ἡ Μαρία δέν ξαναγύρισαν στήν Κωνσταντινούπολη. Ἀπό τά Ἱεροσόλυμα, μ᾿ ἕναν πληρεξούσιο, πούλησαν ὅλη τους τήν περιουσία, καί τά χρήματα, πού πῆραν ὡς ἀντίτιμο, τά μοίρασαν στούς φτωχούς. Ὕστερα, ἀκολουθώντας τό παράδειγμα τῶν παιδιῶν τους, ἔγιναν κι ἐκεῖνοι μοναχοί. Ὅλοι τους ἔφτασαν σέ μεγάλα πνευματικά μέτρα καί τιμήθηκαν ἀπό τόν Κύριο μέ θεῖα χαρίσματα, ὅπως τό ἰαματικό καί τό προορατικό19. Δέν θά ἀξιώνονταν, ὅμως, νά φτάσουν στά μέτρα αὐτά, ἄν ἔμεναν στόν κόσμο, παρ᾿ ὅλη τους τήν εὐσέβεια. Ὁ Θεός, προγνωρίζοντας τήν πνευματική προκοπή τους, τούς κάλεσε μέ τίς ἀνεξερεύνητες κρίσεις Του στήν ἀγγελική ζωή.

                                                                                                                                      Συνεχίζεται...

hristospanagia.gr