ΒΟΗΘΗΜΑ ΕΞΟΜΟΛΟΓΟΥΜΕΝΟΥ

Ἕνα ἁπλὸ βοήθημα γιὰ ἐκείνους ποὺ ἑτοιμάζονται νὰ προσέλθουν στὸ σωστικὸ Μυστήριο τῆς ἱερᾶς Ἐξομολογήσεως.

Ἡ Ἐξομολόγηση εἶναι τόσο ἀναγκαία γιὰ κάθε χριστιανό, ὅσο καὶ τὸ Βάπτισμα. Γιατί τὸ Βάπτισμα μᾶς καθαρίζει ἀπὸ τὶς προηγούμενες ἁμαρτίες μας, ἐνῶ ἡ Ἐξομολόγηση ἀπὸ ὅσες διαπράττουμε μετὰ τὸ Βάπτισμα. Χωρὶς τὸ Βάπτισμα δὲν μποροῦμε να κοινωνήσουμε τὰ ἄχραντα Μυστήρια τοῦ Κυρίου. Δὲν μποροῦμε ἐπίσης νὰ κοινωνήσουμε, ἂν δὲν ἐξομολογηθοῦμε τὶς ἁμαρτίες μας, ἀφοῦ αὐτὲς σὰν ἕνα τεῖχος μᾶς χωρίζουν ἀπὸ τὸν Θεό.

Ἡ ἁμαρτία εἶναι ἀρρώστια τῆς ψυχῆς, ποὺ ἂν μείνει ἀθεράπευτη, ὁδηγεῖ στὸν πνευματικὸ θάνατο, στὸν αἰώνιο, δηλαδή, χωρισμὸ τῆς ψυχῆς ἀπὸ τὸν Θεό. Τί κάνουμε ὅταν ἀσθενεῖ τὸ σῶμα μας; Ἐπισκεπτόμαστε χωρὶς καθυστέρηση τὸ γιατρό, στὸν ὁποῖο ἀποκαλύπτουμε τὶς πληγές μας καὶ περιγράφουμε μὲ ἀκρίβεια ὅλα τὰ συμπτώματά μας. Ἐκεῖνος τότε μᾶς χορηγεῖ τὰ κατάλληλα φάρμακα καὶ τὶς ἰατρικὲς ὁδηγίες ποὺ πρέπει νὰ ἀκολουθήσουμε γιὰ νὰ θεραπευθοῦμε.

Κάτι ἀνάλογο συμβαίνει ὅταν ἀσθενεῖ ἡ ψυχή μας καὶ ποθοῦμε νὰ ἀνακτήσουμε τὴν πνευματική μας ὑγεία. Προσερχόμαστε στὴν Ἐκκλησία ποὺ εἶναι ἕνα πνευματικὸ θεραπευτήριο. Ἐκεῖ ἀναζητοῦμε τὸν πνευματικό, στὸν ὁποῖο δίχως ντροπὴ ὁμολογοῦμε ὅλες τὶς ἁμαρτίες ποὺ τραυμάτισαν τὴν ψυχή μας. Στὴ συνέχεια ἐκεῖνος θὰ μᾶς διαβάσει τὴ συγχωρητικὴ εὐχὴ καὶ θά μᾶς ἀπευθύνει τὶς ἁρμόζουσες συμβουλὲς γιὰ τὴν εὐόδωση τῆς πνευματικῆς μας πορείας. Μ' αὐτὸν τὸν τρόπο ὁ φιλάνθρωπος Χριστός, ὁ Ὁποῖος εἶναι παρὼν σὲ ὅλη τη διάρκεια τῆς Ἐξομολογήσεως, μᾶς χορηγεῖ τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν καὶ μᾶς ὑποδεικνύει τὸ δρόμο ποὺ πρέπει νὰ ἀκολουθήσουμε γιὰ νὰ ἀπαλλαγοῦμε ὁριστικὰ ἀπὸ τὴν ἀρρώστια τῆς ἁμαρτίας.

Πρῶτο βῆμα γιὰ τὴν ἐξομολόγησή μας εἶναι ἡ συναίσθηση τῶν ἁμαρτιῶν μας. Εἶναι ἕνα δῶρο τοῦ Θεοῦ ποὺ χαρίζεται σὲ ὅσους τὸ ζητοῦν μὲ τὴν προσευχὴ καὶ τὸ ἐπιδιώκουν μὲ τὴ γενναία καὶ τίμια βυθοσκόπηση τοῦ ἑαυτοῦ τους.

Στὸ δύσκολο ἐγχείρημα τῆς αὐτοκριτικῆς θέλουν νὰ σὲ βοηθήσουν τὰ παρακάτω ἐρωτήματα, τὰ ὁποῖα ἀφοροῦν στὶς σχέσεις μας: α)
μὲ τὸν Θεό, β) μὲ τὸν πλησίον καὶ γ) μὲ τὸν ἑαυτό μας.

§
Α'. Ἐσὺ καὶ ὁ Θεὸς - Βοήθημα Ἐξομολογουμένου

§ Β'. Ἐσὺ καὶ ὁ συνάνθρωπος - Βοήθημα Ἐξομολογουμένου

§ Γ'. Ἐσὺ καὶ ὁ ἑαυτός σου -Βοήθημα Ἐξομολογουμένου

§ Α'. Ἐσὺ καὶ ὁ Θεὸς

§ Πιστεύεις ὁλόψυχα στὸν Τριαδικὸ θεό, τὸν Πατέρα, τὸν Υἱὸ καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, καὶ στὴν ὀρθόδοξη διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας μας;

§ Ἐμπιστεύεσαι ἀκλόνητα τὸν ἑαυτό σου στὴν πατρικὴ Πρόνοια τοῦ Θεοῦ ἢ μήπως στὶς δυσάρεστες περιστάσεις ὀλιγοπιστεῖς, γογγύζεις καὶ ἀπελπίζεσαι;

§ Ὁμολογεῖς μὲ παρρησία τὴν πίστη σου, ὅταν οἱ περιστάσεις τὸ ἀπαιτοῦν ἢ μήπως ντρέπεσαι νὰ κάνεις ἀκόμα καὶ τὸ σημεῖο τοῦ Σταυροῦ ὅταν λ.χ. περνᾶς ἔξω ἀπὸ κάποιον ναό;

§ Μήπως ἀσχολήθηκες ποτὲ μὲ τὸν ἀποκρυφισμό, (μάγους, μέντιουμ, ἀστρολόγους, ὑπνωτιστές, πνευματιστές, χαρτορίχτρες, καφετζοῦδες κ.ἅ.) ἢ ἀναμίχθηκες σὲ παραθρησκευτικὲς ὁμάδες (σχολὲς γιόγκα καὶ διαλογισμοῦ, γνωστικὲς ἢ θεοσοφικὲς σχολές, Βουδισμό, Ἰνδουισμὸ κ.ἅ.);

§ Μήπως πιστεύεις στὴν τύχη καὶ στὰ ὄνειρα ἢ ἀσχολεῖσαι μὲ τὸ ξεμάτιασμα καὶ δίνεις σημασία στὶς διάφορες προλήψεις καὶ δεισιδαιμονίες (π.χ. «τὸ 13 εἶναι γρουσούζικος ἀριθμός», «τὸ πέταλο φέρνει γούρι» κ.λπ.);

§ Προσεύχεσαι τακτικὰ καὶ προσεκτικὰ στὸ σπίτι σου (πρωί, βράδυ, πρὶν καὶ μετὰ τὰ γεύματα) ἢ στὴν Ἐκκλησία (κάθε Κυριακὴ καὶ τὶς μεγάλες γιορτές), εὐγνωμονώντας πρωτίστως τὸν Θεὸ γιὰ τὶς ποικίλες, φανερὲς καὶ ἀφανεῖς εὐεργεσίες Του;

§ Μελετᾶς καθημερινὰ τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἄλλα ψυχωφελῆ βιβλία;

§ Νηστεύεις, ἂν δὲν ὑπάρχουν σοβαροὶ λόγοι ὑγείας, τὴν Τετάρτη καὶ τὴν Παρασκευὴ καὶ τὶς ἄλλες περιόδους τῶν Νηστειῶν;

§ Προσέρχεσαι τακτικὰ στὸ Μυστήριο τῆς Θείας Κοινωνίας, ὑστέρα ἀπὸ τὴν κατάλληλη προετοιμασία καὶ τὴν ἔγκριση τοῦ πνευματικοῦ σου;

§ Μήπως βλαστημᾶς τὸ ὄνομα τοῦ Χρίστου, τῆς Παναγίας ἢ τῶν Ἁγίων μας;

§ Μήπως ὁρκίζεσαι χωρὶς λόγο ἢ ἀθέτησες τυχὸν ὅρκο ἢ ὑπόσχεσή σου στὸν Θεό;



Β'. Ἐσὺ καὶ ὁ συνάνθρωπος

§ Δείχνεις ἔμπρακτα τὴν ἀγάπη σου στὸν πλησίον, ἰδιαίτερα σὲ ὅσους ὑποφέρουν ἢ ἔχουν ἀνάγκη (ἀσθενεῖς, πτωχούς, φυλακισμένους, ἄνεργους, ὀρφανά, ἡλικιωμένους κ.ἅ.);

§ Συγχωρεῖς ὅσους σὲ ἔβλαψαν ἢ μήπως κρατᾶς μέσα σου ἔχθρα καὶ ἀντιπάθεια; Εἶσαι πρόθυμος νὰ ζητήσεις «συγγνώμην» ἀπὸ τὸν πλησίον γιὰ τυχὸν σφάλματά σου;

§ Μήπως θεληματικὰ ἢ ἀθέλητα διέπραξες φόνο ἢ μὲ τὴ συμπεριφορά σου βοήθησες στὴν ἐκτέλεση μίας τέτοιας πράξεως;

§ Μήπως ἔχεις τὸ ἐλάττωμα

§ - Νὰ λὲς ψέματα;- Νὰ κατακρίνεις;- Νὰ συκοφαντεῖς;- Νὰ κολακεύεις;- Νὰ καταριέσαι;- Νὰ ὀργίζεσαι καὶ νὰ βρίζεις;- Νὰ εἰρωνεύεσαι καὶ νὰ χλευάζεις;- Νὰ διαπληκτίζεσαι καὶ νὰ χειροδικεῖς;- Νὰ «στέλνεις» τοὺς ἄλλους «στὸ διάβολο»;- Νὰ εἶσαι περίεργος;

§ Μήπως φθονεῖς τὴν εὐτυχία ἢ ζηλεύεις τὰ ἀγαθὰ τοῦ πλησίον σου; Ἢ μήπως, πάλι, χαίρεσαι στὶς συμφορές του;

§ Μήπως εἶσαι καχύποπτος καὶ δίνεις πίστη στὶς ὑπόνοιές σου γιὰ τοὺς ἄλλους;

§ Μήπως κλέβεις ἢ συνεργάστηκες ποτὲ σὲ κλοπὴ ἢ δέχτηκες ἐν γνώσει σου κλεμμένα πράγματα;

§ Δείχνεις εὐγνωμοσύνη στοὺς εὐεργέτες σου ἢ μήπως ἀνταποδίδεις ἀχαριστία γιὰ τὸ καλὸ ποὺ σοῦ ἔκαναν;

§ Μήπως μὲ τοὺς λόγους καὶ τὴ συμπεριφορά σου σκανδαλίζεις τὸν πλησίον σου ἢ τὸν ἐξωθεῖς στὴν ἁμαρτία;

§ Μήπως ἀσχολεῖσαι μὲ τὴν προσωπική, οἰκογενειακὴ ἢ ἐπαγγελματικὴ ζωὴ τῶν ἄλλων καὶ ἐπεμβαίνεις ἀδιάκριτα, προκαλώντας διάφορα προβλήματα;

§ Μήπως διακινεῖς ναρκωτικὲς οὐσίες ἢ μὲ ὁποιονδήποτε τρόπο ὁδήγησες ἄλλους στὴ χρήση τους;

§ Μήπως συνηθίζεις νὰ διαδίδεις πληροφορίες ἢ μυστικὰ τῶν ἄλλων, δημιουργώντας ἔτσι διαμάχες στὶς σχέσεις τῶν συνανθρώπων σου;

§ Στὸ ἐπάγγελμα

§ Μήπως ἡ συνείδησή σου σὲ ἐλέγχει γιὰ ἀπάτη, νοθεία, αἰσχροκέρδεια, κατάχρηση, τοκογλυφία, δωροδοκία, ἀπόκρυψη ἐμπορευμάτων κ.λπ.;

§ Μήπως στὶς συναλλαγές σου σὲ διακρίνει ἀνειλικρίνεια, ἀνεντιμότητα ἢ δολιότητα;

§ Μήπως κακομεταχειρίζεσαι, ἐκμεταλλεύεσαι ἢ ἀδικεῖς τοὺς ἐργάτες, ὑπαλλήλους ἢ ὑφισταμένους σου;

§ Στὴν οἰκογένεια

§ Δείχνεις σεβασμό, ἀγάπη καὶ τιμὴ πρὸς τοὺς γονεῖς σου ἢ μήπως συμπεριφέρεσαι μὲ αὐθάδεια, σκληρότητα καὶ περιφρόνηση; Ἰδιαίτερα, τοὺς συμπαραστέκεσαι στὰ γηρατειά τους;

§ Ἡ συμπεριφορά σου στὸ σπίτι διαπνέεται ἀπὸ πνεῦμα θυσίας, ἀγάπης, καλοσύνης, ἀλληλοκατανόησης, ὑποχωρητικότητας καὶ ὑπομονῆς; Μήπως μὲ τὴν ἐριστικότητα, τὸ πεῖσμα ἢ τὶς παράλογες καὶ ἐγωιστικὲς ἀπαιτήσεις σου διαταράσσεις τὴν οἰκογενειακὴ γαλήνη καὶ ἀτμόσφαιρα;

§ Ὡς σύζυγοι:

§ Ἀποδέχεστε τὴ συζυγία ὡς εὐλογία Θεοῦ καὶ ἀγωνίζεστε καθημερινὰ γιὰ τὴν τελείωση καὶ ὁλοκλήρωση τῆς μεταξύ σας ἀγάπης, ὥστε νὰ μὴ διασπᾶται αὐτὴ ἀπὸ καμιὰ ἄλλη γήϊνη ἀγάπη (πρὸς τοὺς γονεῖς, τὰ παιδιά, τοὺς συγγενεῖς, τὸ ἐπάγγελμα κ.α.);

§ Τιμᾶτε καὶ ἀγαπᾶτε ὁ ἕνας τοὺς γονεῖς καὶ συγγενεῖς τοῦ ἄλλου;

§ Διαφυλάσσετε τὴν ἀμοιβαία πίστη καὶ ἀφοσίωση;

§ Μήπως ἀποφεύγετε μὲ διάφορα μέσα τὴν τεκνογονία;

§ Μήπως κάνατε ἔκτρωση ἢ γίνατε ἠθικοὶ αὐτουργοὶ στὴ διάπραξη ἑνὸς τέτοιου ἐγκλήματος;

§ Μήπως διατηρούσατε προγαμιαῖες σχέσεις;

§ Ὡς γονεῖς:

§ Προσεύχεστε θερμὰ γιὰ τὴν προκοπὴ τῶν παιδιῶν σας;

§ Ἢ ζωή σας ἀποτελεῖ καλὸ παράδειγμα γιὰ τὰ παιδιά σας;

§ Μήπως ἐνδιαφέρεστε μόνο γιὰ τὴν κατὰ κόσμο πρόοδό τους; Δείχνετε ἰδιαίτερη φροντίδα γιὰ τὴ χριστιανικὴ ἀγωγή τους, ἀφιερώνοντας γιὰ τὸ σκοπὸ αὐτὸ τὸν ἀνάλογο χρόνο, ἄλλοτε συμβουλεύοντας καὶ συζητώντας μαζί τους, ἄλλοτε ἐμπνέοντος μὲ τὴ συνέπεια τῆς χριστιανικῆς σας ζωῆς καὶ ἄλλοτε παρακολουθώντας διακριτικὰ τὰ ἀναγνώσματά τους, τοὺς τρόπους ψυχαγωγίας τους καὶ τὶς παρέες τους;

§ Μήπως κάνετε διακρίσεις μεταξὺ τῶν παιδιῶν σας ἢ δὲν ὑπήρξατε δίκαιοι στὶς γονικές σας παροχές;

§ Μήπως ἐπεμβαίνετε ἄκαιρα, πιεστικὰ καὶ ἀδικαιολόγητα στὶς ἀποφάσεις τῶν παιδιῶν σας ἢ στὶς οἰκογένειές τους, ὑπονομεύοντας ἔτσι τὶς προσπάθειές τους ἢ τοὺς οἰκογενειακούς τους δεσμούς;

§ Γ'. Ἐσὺ καὶ ὁ ἑαυτός σου

§ Μήπως εἶσαι προσκολλημένος στὶς βιοτικὲς φροντίδες καὶ τὰ ἐγκόσμια ἀγαθὰ καὶ ἀδιαφορεῖς γιὰ τὴν καλλιέργεια τῆς ἀθάνατης ψυχῆς σου καὶ τὴν ἕνωσή σου μὲ τὸν Θεό;

§ Μήπως διακατέχεσαι ἀπὸ τὴν ὑπερηφάνεια, πού εἶναι ἡ ἀρχὴ καὶ ἡ γεννήτρια ὅλων τῶν κακῶν; Αὐτὸ θὰ τὸ διαπιστώσεις:

§ -ἂν ἐπιδιώκεις τὴ δόξα, τὶς τιμές, τοὺς ἐπαίνους, τὰ πρωτεῖα καὶ τὴν προβολή,-ἂν καυχιέσαι καὶ μιλᾶς μὲ ἐγκώμια γιὰ τὶς προσωπικές σου ἱκανότητες, τὴν καλή σου οἰκογένεια καὶ τὶς ἐπαγγελματικές σου ἐπιτυχίες,-ἂν προσπαθεῖς νὰ γίνεσαι ἄρεστος στοὺς ἀνθρώπους,-ἂν δείχνεις μεγάλη ἐμπιστοσύνη στὸν ἑαυτὸ σου καὶ ἐπιμένεις μὲ πεῖσμα στὴν προσωπική σου κρίση,-ἂν δὲν δέχεσαι τὶς συμβουλὲς τῶν ἄλλων ἢ ἀντιδρᾶς στὶς ὑποδείξεις τῶν τυχὸν σφαλμάτων σου,-ἂν ἐπιδιώκεις πάντοτε καὶ σὲ ὅλα τὴν ἰκανοποίηση τοῦ ἑαυτοῦ σου ἢ ζητᾶς ἀπαιτητικὰ νὰ ἐξυπηρετεῖσαι ἀπὸ τοὺς ἄλλους.

§ Μήπως μιλᾶς ἄκαιρα, διακόπτοντας ἢ προσβάλλοντας μὲ λόγια ταπεινωτικὰ τοὺς συνομιλητές σου;

§ Μήπως εἶσαι φιλάργυρος ἢ πλεονέκτης;

§ Μήπως ζεῖς μὲ πολυτέλεια καὶ σπατάλη ἢ ξοδεύεις τὰ χρήματά σου σὲ τυχερὰ παιχνίδια, χαρτοπαιξία κ.α.;

§ Μήπως ντύνεσαι καὶ καλλωπίζεσαι μὲ τρόπο προκλητικὸ ἢ μήπως ἡ ἐνδυμασία σου εἶναι ἀνάρμοστη γιὰ τὸ δικό σου φύλο;

§ Μήπως εἶσαι λαίμαργος ἢ γαστρίμαργος;

§ Μήπως λὲς πολλὰ λόγια, περιττὰ καὶ ἀνώφελα ἢ μήπως αἰσχρολογεῖς;

§ Δείχνεις τὸν ἀπαιτούμενο σεβασμὸ στὸ σῶμα σου, ποὺ εἶναι; ναὸς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἢ μήπως ἔπεσες σὲ διάφορα σαρκικὰ ἁμαρτήματα (αὐνανισμό, πορνεία, μοιχεία, ἀρσενοκοιτία κ.ἅ.);

§ Μήπως ἐκθέτεις τὸν ἑαυτό σου σὲ διάφορους σαρκικούς πειρασμοὺς (ἄσεμνα θεάματα καὶ διασκεδάσεις, ἀνήθικα περιοδικὰ καὶ βιβλία, πορνογραφήματα, προκλητικὴ μουσικὴ καὶ τραγούδια κ.λ.π.);

§ Ὅταν προσβάλλουν τὸ νοῦ σου αἰσχροὶ λογισμοὶ καὶ φαντασίες τοὺς διώχνεις ἀμέσως ἢ μήπως τοὺς ἀποδέχεσαι καὶ τοὺς καλλιεργεῖς;

§ Μήπως καταστρέφεις τὴν ὑγεία σου, ποὺ εἶναι δωρό του Θεοῦ, μὲ τὴ μέθη, τὸ κάπνισμα ἢ τὴ χρήση ναρκωτικῶν οὐσιῶν;

§ Μήπως σκέφτηκες ποτὲ νὰ αὐτοκτονήσεις;

§ Μήπως διακατέχεσαι ἀπὸ ὀκνηρία, ἀμέλεια ἢ ἀνευθυνότητα;

§ Μήπως σπαταλᾶς ἄσκοπα τὸ χρόνο σου μπροστὰ στὴν τηλεόραση ἢ περιπλανώμενος στὸ διαδίκτυο;

§ Καὶ τώρα, μετὰ τὸν ἔλεγχο τοῦ ἑαυτοῦ σου, τρέξε, ἀδελφέ μου, χωρὶς ἀναβολὴ στὸν πνευματικό. Ἐξομολογήσου τὶς ἁμαρτίες σου α) χωρὶς νὰ κρύψεις καμία, β) μὲ εἰλικρίνεια καὶ συντομία καὶ γ) δίχως νὰ ἀναφέρεις τυχὸν ἀρετές σου ἢ ξένα ἁμαρτήματα. Νὰ εἶσαι σίγουρος πώς, μαζὶ μὲ τὴν ἄφεση, ὁ Θεὸς θὰ σοῦ προσφέρει πλούσια τὴ χάρη Του, γιὰ τὸ ξεκίνημα μίας νέας ζωῆς.




Ἱερὰ Μονὴ Παρακλήτου


Νέες ομιλίες π.Αποστόλου Θεολόγου προστέθηκαν.

TRANSLATOR

English French German Spain Italian Dutch Russian Portuguese Japanese Korean Arabic Chinese Simplified

Θεία Λειτουργία π.Αποστόλου Θεολόγου Ιερός Ναός Αγίας Βαρβάρας Πατησίων

Πέμπτη 12 Οκτωβρίου 2017

Ὑπομονή καί αὐτομεμψία (Ε μέρος)

«προωρώμην τόν Κύριον ἐνώπιόν μου διαπαντός,
ὅτι ἐκ δεξιῶν μού ἐστιν, ἵνα μή σαλευθῶ.»
Ψαλμ. 15 : 8 – 9
Γενικά, ἡ μνήμη τῆς «πανταχοῦ» παρουσίας καί τῆς παντοδυναμίας τοῦ Θεοῦ προφυλάσσει τήν καρδιά ἀπό τήν ἀμφιταλάντευση, στήν ὁποία προσπαθοῦν νά τή ρίξουν οἱ λογισμοί τῆς ἀπιστίας, στηριγμένοι στήν κενοδοξία καί τήν ἄλογη ἀγάπη πρός τό σῶμα. Ὁ ἅγιος προφήτης Δαβίδ ἔλεγε: «Μπροστά μου βλέπω πάντοτε τόν Κύριο· στά δεξιά μου στέκεται, γιά νά μήν ταλαντεύομαι. Γι᾿ αὐτό εὐφραίνεται ἡ καρδιά μου, γι᾿ αὐτό ἀναγαλλιάζει ἡ γλώσσα μου, γι᾿ αὐτό ἀκόμα καί τό σῶμα μου θά πεθάνει μέ ἐλπίδα»28. Εὐφραίνεται ἡ καρδιά μου ἀπό τήν ἐνέργεια τῆς πίστεως καί τῆς ταπεινώσεως! Ἀναγαλλιάζει ἡ γλώσσα μου ἀπό τά λόγια τῆς δοξολογίας τοῦ Θεοῦ καί τῆς αὐτομεμψίας! Ἀκόμα καί τό σῶμα μου αἰσθάνεται τή δύναμη τῆς ἀφθαρσίας, καθώς τό διαποτίζουν καί τό συγκλονίζουν τά αἰσθήματα μιᾶς καρδιᾶς συντριμμένης καί ταπεινωμένης, πού παρηγορήθηκε καί παρηγορεῖται ἀπό τόν Θεό!
Ἄν κανένας πειρασμός δέν μπορεῖ νά βρεῖ τόν ἄνθρωπο χωρίς τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, τότε τά παράπονα, ἡ βαρυγγώμια, ἡ πίκρα, ἡ αὐτοδικαίωση, ἡ ἐνοχοποίηση τῶν ἄλλων καί ἡ αἰτίαση τῶν περιστάσεων ἀποτελοῦν κινήσεις τῆς ψυχῆς πού ἐναντιώνονται στή θεία βούληση. Δείχνουν ἀπόπειρες ἀντιστάσεως καί ἀντιδράσεως στόν Θεό29. Ἄς σταθοῦμε μέ φόβο μπροστά στό ἐνδεχόμενο μιᾶς τέτοιας συμφορᾶς! Καί ὅταν σκεφτόμαστε κάποια θλίψη μας, ἄς μήν ἀφήνουμε τούς λογισμούς νά μένουν γιά πολύ στόν νοῦ μας. Γιατί, χωρίς νά τό καταλάβουμε, μπορεῖ νά μᾶς ὁδηγήσουν ἀπό τήν κατάσταση τῆς ταπεινοφροσύνης στήν κατάσταση τῆς ἐνσυνείδητης ἤ ὑποσυνείδητης αὐτοδικαιώσεως, πού ἀπομακρύνε τήν παντοδύναμη προστατευτική χάρη τοῦ Θεοῦ. Ἄς καταφεύγουμε τό συντομότερο στό ἰσχυρό ὅπλο τῆς αὐτομεμψίας, μήν ἔχοντας ἐμπιστοσύνη στή δική μας δύναμη, ἤ μᾶλλον ἀδυναμία!
«Εἷς δέ τῶν κρεμασθέντων κακούργων ἐβλασφήμει
αὐτόν λέγων·
εἰ σύ εἶ ὁ Χριστός, σῶσον σεαυτόν καί ἡμᾶς.
Ἀποκριθεῖς δέ ὁ ἕτερος ἐπετίμα αὐτῷ λέγων·
οὐδέ φοβῇ σύ τόν Θεόν, ὅτι ἐν τῷ αὐτῷ κρίματι εἶ;
καί ἡμεῖς μέν δικαίως·
ἄξια γάρ ὧν ἐπράξαμεν ἀπολαμβάνομεν·
οὗτος δέ οὐδέν ἄτοπον ἔπραξε.
Καί ἔλεγε τῷ Ἰησοῦ·
μνήσθητί μου, Κύριε, ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ σου.»
Λουκ. κγ΄: 39 – 42
Μαζί μέ τόν Σωτήρα μας Ἰησοῦ σταυρώθηκαν καί δυό ληστές, ἕνας στ᾿ ἀριστερά Του κι ἕνας στά δεξιά Του. Ὁ πρῶτος Τόν βλασφημοῦσε. Ὁ δεύτερος, ὅμως, ὁμολόγησε πώς, ἐνῶ ὁ ἴδιος ἦταν δίκαια καταδικασμένος γιά τά πολλά του ἐγκλήματα, ο Κύριος ὑπέφερε ἄδικα. Ἡ αὐτομεμψία τοῦ ἄνοιξε ξαφνικά τά μάτια τῆς καρδιᾶς, καί τότε σ᾿ ἐκεῖνον τόν Ἄνθρωπο, πού ἔπασχε ἄδικα, εἶδε τόν πανάγιο Θεό, πού πέθαινε γιά ὁλόκληρη τήν ἀνθρωπότητα. Οὔτε οἱ σοφοί οὔτε οἱ πρεσβύτεροι οὔτε οἱ ἀρχιερεῖς τῶν Ἰουδαίων ἀναγνώρισαν τόν Θεό στό πρόσωπο τοῦ Ἰησοῦ, μολονότι κατεῖχαν τόν θεῖο νόμο καί τόν μελετοῦσαν μέ ἐπιμέλεια. Κι ἕνας σταυρωμένος ληστής ἔγινε θεολόγος! Ὁμολόγησε δημόσια, μπροστά σ᾿ ὅλους ἐκείνους πού νόμιζαν πώς ἦταν σοφοί καί πού περιγελοῦσαν τόν Κύριο, ὄχι μόνο τήν ἀθωότητα ἀλλά καί τή θεότητά Του. Τόν ἕνα λησή ἡ βλασφημία, πού εἶναι ἡ πιό βαριά ἀπ᾿ ὅλες τίς ἁμαρτίες, τόν κατέβασε στόν ἅδη, διπλασιάζοντας του μάλιστα τά αἰώνια βάσανα. Τόν ἄλλο ληστή ἡ εἰλικρινής αὐτομεμψία τόν ὁδήγησε πρῶτα στήν ἀληθινή θεογνωσία, στήν ὁμολογία τοῦ Λυτρωτῆ, πού εἶναι δυνατή μόνο στούς ταπεινούς, κι ἔπειτα στόν παράδεισο. Ὁ ἴδιος σταυρός καί γιά τούς δύο ληστές! Διαφορετικές, ὡστόσο, οἱ σκέψεις, διαφορετικά τά αἰσθήματα, διαφορετικά τά λόγια, διαφορετικές καί οἱ συνέπειές τους! Δίκαια οἱ ληστές αὐτοί θά μποροῦσαν νά θεωρηθοῦν ὡς δύο βασικοί τύποι ὅλων τῶν ἀνθρώπων30.
Κάθε ἄνθρωπος πού σπατάλησε τή ζωή του ἄλογα, ἀντίθετα στούς ὁρισμούς τοῦ Θεοῦ, θυσιάζοντας τή σωτηρία του καί τήν αἰώνια μακαριότητά του, εἶναι ληστής καί φονιάς τοῦ ἑαυτοῦ του. Σ᾿ αὐτόν τόν ληστή, σ᾿ αὐτόν τόν φονιά στέλνεται ὁ σταυρός τῶν θλίψεων ὡς ἔσχατο μέσο σωτηρίας. Ὁ σαρκωμένος Κύριος σταυρώθηκε κι Αὐτός δίπλα στόν σταυρωμένο ἄνθρωπο, γιά νά τόν ἀνακουφίζει ἀπό τούς πόνους καί τόν παρηγορεῖ πνευματικά ὅσο θά βρίσκεται πάνω στόν σταυρό. Ἄν, ὡστόσο, ἐκεῖνος γογγύζει, παραπονιέται καί ἀγανακτεῖ γιά τίς θλίψεις του, στερεῖται τή σωτηρία του καί ρίχνεται στόν ἅδη, στά αἰώνια καί ἄκαρπα βάσανα, γιατί δέν ἀναγνώρισε καί δέν ὁμολόγησε τόν σταυρωμένο δίπλα του Θεό. Ἀπεναντίας, ἄν παραδεχθεῖ τήν ἁμαρτωλότητά του, κατηγορώντας τόν ἑαυτό του καί θεωρώντας τον ἄξιο πρόσκαιρων καί αἰώνιων βασάνων, ἀποκτᾶ σιγά-σιγα μέ τήν αὐτομεμψία τήν ἐνεργητική καί ζωντανή γνώση τοῦ Λυτρωτῆ. Αὐτή ἡ γνώση εἶναι ἡ αἰώνια ζωή31.
«αὕτη δέ ἐστιν ἡ αἰώνιος ζωή,
ἵνα γινώσκωσί σε τόν μόνον ἀληθινόν Θεόν
καί ὅν ἀπέστειλας Ἰησοῦν Χριστόν.»
Ἰω. ιζ΄: 3
Σ᾿ ἐκεῖνον πού σταυρώθηκε, σύμφωνα μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ, καί δοξολογεῖ τόν Κύριο ἀπό τόν σταυρό του, ἀποκαλύπτεται τό μυστήριο τοῦ Σταυροῦ καί, μαζί μ᾿ αὐτό, τό μυστήριο τῆς λυτρώσεως τῶν ἀνθρώπων ἀπό τόν Θεάνθρωπο. Αὐτός εἶναι ὁ καρπός τῆς αὐτομεμψίας. Μπροστά στό παντοδύναμο καί πανάγιο θέλημα τοῦ Θεοῦ δέν εἶναι δυνατό νά ἔχει ὁ ἄνθρωπος ἄλλα αἰσθήματα παρά μόνο ἀπεριόριστη εὐλάβεια καί ἀπεριόριστη ὑποταγή. Ἀπό τά αἰσθήματα αὐτά γεννιέται ἡ ὑπομονή.
Ὁ Κύριος μας Ἰησοῦς Χριστός, ὁ Βασιλίας τοῦ οὐρανοῦ καί τῆς γῆς, γιά τή σωτηρία τοῦ ἀνθρωπίνου γένους ἦρθε ἀνάμεσά μας μέ ἀναμφισβήτητες ἀποδείξεις τῆς θεότητάς Του καί μέ ἀπεριόριστη ἐξουσία πάνω σ᾿ ὅλη τήν κτίση, ὁρατή καί ἀόρατη. Ὡστόσο, ὄχι μόνο δέν ἔγινε δεκτός ἀπό τούς ἀνθρώπους τῆς ἐποχῆς Του μέ τή δόξα καί τήν τιμή πού Του ἔπρεπε, ἀλλά καί ἀντιμετωπίστηκε μέ μίσος, μέ καχυποψία, μέ δολοφονική διάθεση.
Σ᾿ ὅλη τή διάρκεια τῆς θεανθρώπινης ἐπίγειας παρουσίας Του Τόν κυνηγοῦσαν ἡ συκοφαντία, ἡ κακολογία, ἡ δολιότητα. Καί τελικά συνελήφθη σάν κακοῦργος, τήν ὥρα τῆς νυχτερινῆς προσευχῆς Του, δέθηκε, σύρθηκε βίαια, ὁδηγήθηκε στό δικαστήριο, ὑπέμεινε ἐμπαιγμούς, ραπίσματα, φτυσίματα, ταλαιπωρίες, βάσανα καί θάνατο σταυρικό, θάνατο ἀτιμωτικό. «Σάν τό ἀρνί πού στέκεται ἄφωνο μπροστά σ᾿ αὐτόν πού τό κουρεύει»32, ἔτσι στεκόταν ὁ Κύριος μπροστά στούς ἄπιστους δικαστές καί ἀπάνθρωπους δολοφόνους Του, ἀπαντώντας μέ τή θεϊκή Του σιωπή στίς θρασεῖες ἐρωτήσεις, τίς συκοφαντίες καί τίς βρισιές τους.
«καί εἰσῆλθεν εἰς τό πραιτώριον πάλιν καί
λέγει τῷ Ἰησοῦ· πόθεν εἶ σύ;
ὁ δέ Ἰησοῦς ἀπόκρισιν οὐκ ἔδωκεν αὐτῷ.»
Ἰω. ιθ΄: 9
Σ᾿ Ἐκεῖνον, τόν ἀναμάρτητο Θεό, δέν ἦταν δυνατό νά ὑπάρχουν αὐτοκατάκριση καί αὐτομεμψία· τό θεϊκό Του δίκαιο τό κάλυπτε μέ τή σιωπή. Ἐμεῖς, ὅμως, ἀφοῦ μέ τήν κατάκριση καί τήν αὐτομεμψία ἀπαρνηθοῦμε τά νόθα, τά πλασματικά δίκαιά μας, θά μπορέσουμε νά γίνουμε μέτοχοι τῆς δικῆς Του παναγίας καί τέλειας δικαιοσύνης. Στή χαμένη αἰώνια μακαριότητα δέν μπόρεσαν νά μᾶς ξαναφέρουν οὔτε τό δίκαιο τῆς πεσμένης μας φύσεως οὔτε τό δίκαιο τοῦ μωσαϊκοῦ νόμου. Μόνο τό δίκαιο τοῦ Εὐαγγελίου καί τοῦ Σταυροῦ μᾶς βάζει πάλι σ᾿ αὐτή τή μακαριότητα. Δέν ὑπάρχει τελειότητα ἀνάμεσα στούς ἀνθρώπους, δέν φτάνουμε στήν τελειότητα μέ ανθρώπινες ἀρετές.
Ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ εἶναι πού μᾶς φέρνει στήν τελειότητα τή χριστιανική.
Ὁ Σταυρός τοῦ Χριστοῦ πού σφραγίζει αὐτή τήν τελειότητα, τήν ὁποῖα μᾶς χαρίζει τό Ἅγιο Πνεῦμα.
Ἡ ταπείνωση ἀνέβασε τόν Κύριο στόν Σταυρό.
Ἡ ταπείνωση ἀνεβάζει καί τούς μαθητές τοῦ Κυρίου στόν σταυρό, τήν ἁγία ὑπομονή. Γιά τόν σαρκικό νοῦ εἶναι ἕνα μυστήριο ἀκατανόητο, ὅπως ἀκατανόητη ἦταν στόν Ἡρώδη, στόν Πόντιο Πιλάτο καί στούς ἀρχιερεῖς τῶν Ἰουδαίων ἡ σιωπή τοῦ Ἰησοῦ.
Ἄς παρακαλέσουμε τόν Κύριο νά μᾶς ἀποκαλύψει αὐτό τό μυστήριο, νά μᾶς ἐμπνεύσει τήν αγάπη πρός τόν Σταυρό Του καί νά μᾶς ἀξιώσει νά ὑπομείνουμε ὅπως πρέπει ὅλες τίς θλίψεις, πού θά παραχωρήσει ἡ πανάγαθη πρόνοιά Του νά μᾶς βροῦν στόν κατάλληλο καιρό γιά τή σωτηρία καί τήν αἰώνια μακαριότητά μας. Μᾶς τό ὑποσχέθηκε: «Ὅποιος ὑπομείνει ὥς τό τέλος αὐτός θά σωθεῖ»33.
«ὁ δέ ὑπομείνας εἰς τέλος, οὗτος σωθήσεται»
Ματθ. Ι΄: 22
«Ἔγνων, Κύριε, ὅτι δικαιοσύνη τά κρίματά σου,
καί ἀλήθεια ἐταπείνωσάς με»
Ψαλμ. 118 : 75
Ἁγίου Ἰγνατίου Μπριαντσανίνωφ
Ἀπό τό βιβλίο: ΑΣΚΗΤΙΚΕΣ ΕΜΠΕΙΡΙΕΣ
Τόμος Β΄
Ἐκδοσίς: Ἰ. Μ. Παρακλήτου, Ὠρωπός Ἀττικῆς
1Πρβλ. Ἀνθολόγιον γνωμικόν φιλοσόφων σπουδαίων, ξβ΄.
2Βλ. Ὁσίου Φιλοθέου τοῦ Σιναΐτου, Νηπτικά κεφ. Μ΄, ιγ΄.
3Ματθ. ια΄: 12.
4Βλ. Ὁσίων Βαρσανουφίου καί Ἰωάννου, ὅ.π., τιδ΄.
5Βλ. Τό Γεροντικόν, Θεόφιλος ὁ ἀρχιεπίσκοπος, ἀπόφθεγμα α΄.
6Βλ. Τό Γεροντικόν, Ἀββάς Ποιμήν, ἀπόφθεγμα ρμη΄.
7Βλ. Ματθ. Ζ΄: 5.
8Ἀββᾶ Ἰσαάκ τοῦ Σύρου, ὅ.π., Π΄, 1-7.
9Βλ. Τό Γεροντικόν, Θεόφιλος ὁ ἀρχιεπίσκοπος, ἀπόφθεγμα α΄.
10Βλ. ὅ.π., Ἀββάς Ποιμήν, ἀποφθέγματα πα΄.
11Ἀββᾶ Δωροθέου, ὅ.π., ζ΄, 81-82.
12Πρβλ. ὅ.π., ζ΄, 83.
13Ματθ. Ι΄ : 29-31.
14Α΄ Πέτρ. Ε΄ : 6-7.
15Δαν. Προσ. Ἀζαρ.: 2-6.
16Ἰω. ιε΄: 1, 2.
17Ψαλμ. 18 : 10.
18Πρβλ. Ψαλμ. 118 : 175.
19Βλ. Συναξάρι τοῦ ὁσίου Ξενοφῶντος καί τῆς συνοδείας του, 26 Ἰανουαρίου.
20Ἑβρ. Ιβ΄: 6. Παροιμ. Γ΄: 12.
21Ματθ. ιθ΄: 21.
22Πρβλ. Μαρκ. η΄: 34.
23Λουκ. ιη΄: 22.
24Λουκ. κα΄ :19.
25Βλ. Λουκ. ιγ΄: 24.
26Ὁσίου Συμεών τοῦ Νέου Θεολόγου, Κατηχιτικός Λόγος Θ΄, 10  12.
27Πρβλ. Ὁσιων Βαρσανουφίου καί Ἰωάννου, ὅ.π., τζ΄.
28Ψαλμ. 15 : 8 – 9.
29Πρβλ. Ὁσίου Πέτρου τοῦ Δαμασκηνοῦ, Βιβλίον Α΄, Περί τῆς ἕκτης γνώσεως.
30Βλ. Λουκ. Κγ΄: 39 – 43. Πρβλ. Ἀββᾶ Ἡσαΐα, Λόγοι, Η΄, θ΄ καί ΙΖ΄, ς΄ .
31Βλ. Ἰω. Ιζ΄: 3.
32Ἡσα. 53 : 7.
33Ματθ. Ι΄: 22.

hristospanagia.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...