ΒΟΗΘΗΜΑ ΕΞΟΜΟΛΟΓΟΥΜΕΝΟΥ

Ἕνα ἁπλὸ βοήθημα γιὰ ἐκείνους ποὺ ἑτοιμάζονται νὰ προσέλθουν στὸ σωστικὸ Μυστήριο τῆς ἱερᾶς Ἐξομολογήσεως.

Ἡ Ἐξομολόγηση εἶναι τόσο ἀναγκαία γιὰ κάθε χριστιανό, ὅσο καὶ τὸ Βάπτισμα. Γιατί τὸ Βάπτισμα μᾶς καθαρίζει ἀπὸ τὶς προηγούμενες ἁμαρτίες μας, ἐνῶ ἡ Ἐξομολόγηση ἀπὸ ὅσες διαπράττουμε μετὰ τὸ Βάπτισμα. Χωρὶς τὸ Βάπτισμα δὲν μποροῦμε να κοινωνήσουμε τὰ ἄχραντα Μυστήρια τοῦ Κυρίου. Δὲν μποροῦμε ἐπίσης νὰ κοινωνήσουμε, ἂν δὲν ἐξομολογηθοῦμε τὶς ἁμαρτίες μας, ἀφοῦ αὐτὲς σὰν ἕνα τεῖχος μᾶς χωρίζουν ἀπὸ τὸν Θεό.

Ἡ ἁμαρτία εἶναι ἀρρώστια τῆς ψυχῆς, ποὺ ἂν μείνει ἀθεράπευτη, ὁδηγεῖ στὸν πνευματικὸ θάνατο, στὸν αἰώνιο, δηλαδή, χωρισμὸ τῆς ψυχῆς ἀπὸ τὸν Θεό. Τί κάνουμε ὅταν ἀσθενεῖ τὸ σῶμα μας; Ἐπισκεπτόμαστε χωρὶς καθυστέρηση τὸ γιατρό, στὸν ὁποῖο ἀποκαλύπτουμε τὶς πληγές μας καὶ περιγράφουμε μὲ ἀκρίβεια ὅλα τὰ συμπτώματά μας. Ἐκεῖνος τότε μᾶς χορηγεῖ τὰ κατάλληλα φάρμακα καὶ τὶς ἰατρικὲς ὁδηγίες ποὺ πρέπει νὰ ἀκολουθήσουμε γιὰ νὰ θεραπευθοῦμε.

Κάτι ἀνάλογο συμβαίνει ὅταν ἀσθενεῖ ἡ ψυχή μας καὶ ποθοῦμε νὰ ἀνακτήσουμε τὴν πνευματική μας ὑγεία. Προσερχόμαστε στὴν Ἐκκλησία ποὺ εἶναι ἕνα πνευματικὸ θεραπευτήριο. Ἐκεῖ ἀναζητοῦμε τὸν πνευματικό, στὸν ὁποῖο δίχως ντροπὴ ὁμολογοῦμε ὅλες τὶς ἁμαρτίες ποὺ τραυμάτισαν τὴν ψυχή μας. Στὴ συνέχεια ἐκεῖνος θὰ μᾶς διαβάσει τὴ συγχωρητικὴ εὐχὴ καὶ θά μᾶς ἀπευθύνει τὶς ἁρμόζουσες συμβουλὲς γιὰ τὴν εὐόδωση τῆς πνευματικῆς μας πορείας. Μ' αὐτὸν τὸν τρόπο ὁ φιλάνθρωπος Χριστός, ὁ Ὁποῖος εἶναι παρὼν σὲ ὅλη τη διάρκεια τῆς Ἐξομολογήσεως, μᾶς χορηγεῖ τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν καὶ μᾶς ὑποδεικνύει τὸ δρόμο ποὺ πρέπει νὰ ἀκολουθήσουμε γιὰ νὰ ἀπαλλαγοῦμε ὁριστικὰ ἀπὸ τὴν ἀρρώστια τῆς ἁμαρτίας.

Πρῶτο βῆμα γιὰ τὴν ἐξομολόγησή μας εἶναι ἡ συναίσθηση τῶν ἁμαρτιῶν μας. Εἶναι ἕνα δῶρο τοῦ Θεοῦ ποὺ χαρίζεται σὲ ὅσους τὸ ζητοῦν μὲ τὴν προσευχὴ καὶ τὸ ἐπιδιώκουν μὲ τὴ γενναία καὶ τίμια βυθοσκόπηση τοῦ ἑαυτοῦ τους.

Στὸ δύσκολο ἐγχείρημα τῆς αὐτοκριτικῆς θέλουν νὰ σὲ βοηθήσουν τὰ παρακάτω ἐρωτήματα, τὰ ὁποῖα ἀφοροῦν στὶς σχέσεις μας: α)
μὲ τὸν Θεό, β) μὲ τὸν πλησίον καὶ γ) μὲ τὸν ἑαυτό μας.

§
Α'. Ἐσὺ καὶ ὁ Θεὸς - Βοήθημα Ἐξομολογουμένου

§ Β'. Ἐσὺ καὶ ὁ συνάνθρωπος - Βοήθημα Ἐξομολογουμένου

§ Γ'. Ἐσὺ καὶ ὁ ἑαυτός σου -Βοήθημα Ἐξομολογουμένου

§ Α'. Ἐσὺ καὶ ὁ Θεὸς

§ Πιστεύεις ὁλόψυχα στὸν Τριαδικὸ θεό, τὸν Πατέρα, τὸν Υἱὸ καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, καὶ στὴν ὀρθόδοξη διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας μας;

§ Ἐμπιστεύεσαι ἀκλόνητα τὸν ἑαυτό σου στὴν πατρικὴ Πρόνοια τοῦ Θεοῦ ἢ μήπως στὶς δυσάρεστες περιστάσεις ὀλιγοπιστεῖς, γογγύζεις καὶ ἀπελπίζεσαι;

§ Ὁμολογεῖς μὲ παρρησία τὴν πίστη σου, ὅταν οἱ περιστάσεις τὸ ἀπαιτοῦν ἢ μήπως ντρέπεσαι νὰ κάνεις ἀκόμα καὶ τὸ σημεῖο τοῦ Σταυροῦ ὅταν λ.χ. περνᾶς ἔξω ἀπὸ κάποιον ναό;

§ Μήπως ἀσχολήθηκες ποτὲ μὲ τὸν ἀποκρυφισμό, (μάγους, μέντιουμ, ἀστρολόγους, ὑπνωτιστές, πνευματιστές, χαρτορίχτρες, καφετζοῦδες κ.ἅ.) ἢ ἀναμίχθηκες σὲ παραθρησκευτικὲς ὁμάδες (σχολὲς γιόγκα καὶ διαλογισμοῦ, γνωστικὲς ἢ θεοσοφικὲς σχολές, Βουδισμό, Ἰνδουισμὸ κ.ἅ.);

§ Μήπως πιστεύεις στὴν τύχη καὶ στὰ ὄνειρα ἢ ἀσχολεῖσαι μὲ τὸ ξεμάτιασμα καὶ δίνεις σημασία στὶς διάφορες προλήψεις καὶ δεισιδαιμονίες (π.χ. «τὸ 13 εἶναι γρουσούζικος ἀριθμός», «τὸ πέταλο φέρνει γούρι» κ.λπ.);

§ Προσεύχεσαι τακτικὰ καὶ προσεκτικὰ στὸ σπίτι σου (πρωί, βράδυ, πρὶν καὶ μετὰ τὰ γεύματα) ἢ στὴν Ἐκκλησία (κάθε Κυριακὴ καὶ τὶς μεγάλες γιορτές), εὐγνωμονώντας πρωτίστως τὸν Θεὸ γιὰ τὶς ποικίλες, φανερὲς καὶ ἀφανεῖς εὐεργεσίες Του;

§ Μελετᾶς καθημερινὰ τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἄλλα ψυχωφελῆ βιβλία;

§ Νηστεύεις, ἂν δὲν ὑπάρχουν σοβαροὶ λόγοι ὑγείας, τὴν Τετάρτη καὶ τὴν Παρασκευὴ καὶ τὶς ἄλλες περιόδους τῶν Νηστειῶν;

§ Προσέρχεσαι τακτικὰ στὸ Μυστήριο τῆς Θείας Κοινωνίας, ὑστέρα ἀπὸ τὴν κατάλληλη προετοιμασία καὶ τὴν ἔγκριση τοῦ πνευματικοῦ σου;

§ Μήπως βλαστημᾶς τὸ ὄνομα τοῦ Χρίστου, τῆς Παναγίας ἢ τῶν Ἁγίων μας;

§ Μήπως ὁρκίζεσαι χωρὶς λόγο ἢ ἀθέτησες τυχὸν ὅρκο ἢ ὑπόσχεσή σου στὸν Θεό;



Β'. Ἐσὺ καὶ ὁ συνάνθρωπος

§ Δείχνεις ἔμπρακτα τὴν ἀγάπη σου στὸν πλησίον, ἰδιαίτερα σὲ ὅσους ὑποφέρουν ἢ ἔχουν ἀνάγκη (ἀσθενεῖς, πτωχούς, φυλακισμένους, ἄνεργους, ὀρφανά, ἡλικιωμένους κ.ἅ.);

§ Συγχωρεῖς ὅσους σὲ ἔβλαψαν ἢ μήπως κρατᾶς μέσα σου ἔχθρα καὶ ἀντιπάθεια; Εἶσαι πρόθυμος νὰ ζητήσεις «συγγνώμην» ἀπὸ τὸν πλησίον γιὰ τυχὸν σφάλματά σου;

§ Μήπως θεληματικὰ ἢ ἀθέλητα διέπραξες φόνο ἢ μὲ τὴ συμπεριφορά σου βοήθησες στὴν ἐκτέλεση μίας τέτοιας πράξεως;

§ Μήπως ἔχεις τὸ ἐλάττωμα

§ - Νὰ λὲς ψέματα;- Νὰ κατακρίνεις;- Νὰ συκοφαντεῖς;- Νὰ κολακεύεις;- Νὰ καταριέσαι;- Νὰ ὀργίζεσαι καὶ νὰ βρίζεις;- Νὰ εἰρωνεύεσαι καὶ νὰ χλευάζεις;- Νὰ διαπληκτίζεσαι καὶ νὰ χειροδικεῖς;- Νὰ «στέλνεις» τοὺς ἄλλους «στὸ διάβολο»;- Νὰ εἶσαι περίεργος;

§ Μήπως φθονεῖς τὴν εὐτυχία ἢ ζηλεύεις τὰ ἀγαθὰ τοῦ πλησίον σου; Ἢ μήπως, πάλι, χαίρεσαι στὶς συμφορές του;

§ Μήπως εἶσαι καχύποπτος καὶ δίνεις πίστη στὶς ὑπόνοιές σου γιὰ τοὺς ἄλλους;

§ Μήπως κλέβεις ἢ συνεργάστηκες ποτὲ σὲ κλοπὴ ἢ δέχτηκες ἐν γνώσει σου κλεμμένα πράγματα;

§ Δείχνεις εὐγνωμοσύνη στοὺς εὐεργέτες σου ἢ μήπως ἀνταποδίδεις ἀχαριστία γιὰ τὸ καλὸ ποὺ σοῦ ἔκαναν;

§ Μήπως μὲ τοὺς λόγους καὶ τὴ συμπεριφορά σου σκανδαλίζεις τὸν πλησίον σου ἢ τὸν ἐξωθεῖς στὴν ἁμαρτία;

§ Μήπως ἀσχολεῖσαι μὲ τὴν προσωπική, οἰκογενειακὴ ἢ ἐπαγγελματικὴ ζωὴ τῶν ἄλλων καὶ ἐπεμβαίνεις ἀδιάκριτα, προκαλώντας διάφορα προβλήματα;

§ Μήπως διακινεῖς ναρκωτικὲς οὐσίες ἢ μὲ ὁποιονδήποτε τρόπο ὁδήγησες ἄλλους στὴ χρήση τους;

§ Μήπως συνηθίζεις νὰ διαδίδεις πληροφορίες ἢ μυστικὰ τῶν ἄλλων, δημιουργώντας ἔτσι διαμάχες στὶς σχέσεις τῶν συνανθρώπων σου;

§ Στὸ ἐπάγγελμα

§ Μήπως ἡ συνείδησή σου σὲ ἐλέγχει γιὰ ἀπάτη, νοθεία, αἰσχροκέρδεια, κατάχρηση, τοκογλυφία, δωροδοκία, ἀπόκρυψη ἐμπορευμάτων κ.λπ.;

§ Μήπως στὶς συναλλαγές σου σὲ διακρίνει ἀνειλικρίνεια, ἀνεντιμότητα ἢ δολιότητα;

§ Μήπως κακομεταχειρίζεσαι, ἐκμεταλλεύεσαι ἢ ἀδικεῖς τοὺς ἐργάτες, ὑπαλλήλους ἢ ὑφισταμένους σου;

§ Στὴν οἰκογένεια

§ Δείχνεις σεβασμό, ἀγάπη καὶ τιμὴ πρὸς τοὺς γονεῖς σου ἢ μήπως συμπεριφέρεσαι μὲ αὐθάδεια, σκληρότητα καὶ περιφρόνηση; Ἰδιαίτερα, τοὺς συμπαραστέκεσαι στὰ γηρατειά τους;

§ Ἡ συμπεριφορά σου στὸ σπίτι διαπνέεται ἀπὸ πνεῦμα θυσίας, ἀγάπης, καλοσύνης, ἀλληλοκατανόησης, ὑποχωρητικότητας καὶ ὑπομονῆς; Μήπως μὲ τὴν ἐριστικότητα, τὸ πεῖσμα ἢ τὶς παράλογες καὶ ἐγωιστικὲς ἀπαιτήσεις σου διαταράσσεις τὴν οἰκογενειακὴ γαλήνη καὶ ἀτμόσφαιρα;

§ Ὡς σύζυγοι:

§ Ἀποδέχεστε τὴ συζυγία ὡς εὐλογία Θεοῦ καὶ ἀγωνίζεστε καθημερινὰ γιὰ τὴν τελείωση καὶ ὁλοκλήρωση τῆς μεταξύ σας ἀγάπης, ὥστε νὰ μὴ διασπᾶται αὐτὴ ἀπὸ καμιὰ ἄλλη γήϊνη ἀγάπη (πρὸς τοὺς γονεῖς, τὰ παιδιά, τοὺς συγγενεῖς, τὸ ἐπάγγελμα κ.α.);

§ Τιμᾶτε καὶ ἀγαπᾶτε ὁ ἕνας τοὺς γονεῖς καὶ συγγενεῖς τοῦ ἄλλου;

§ Διαφυλάσσετε τὴν ἀμοιβαία πίστη καὶ ἀφοσίωση;

§ Μήπως ἀποφεύγετε μὲ διάφορα μέσα τὴν τεκνογονία;

§ Μήπως κάνατε ἔκτρωση ἢ γίνατε ἠθικοὶ αὐτουργοὶ στὴ διάπραξη ἑνὸς τέτοιου ἐγκλήματος;

§ Μήπως διατηρούσατε προγαμιαῖες σχέσεις;

§ Ὡς γονεῖς:

§ Προσεύχεστε θερμὰ γιὰ τὴν προκοπὴ τῶν παιδιῶν σας;

§ Ἢ ζωή σας ἀποτελεῖ καλὸ παράδειγμα γιὰ τὰ παιδιά σας;

§ Μήπως ἐνδιαφέρεστε μόνο γιὰ τὴν κατὰ κόσμο πρόοδό τους; Δείχνετε ἰδιαίτερη φροντίδα γιὰ τὴ χριστιανικὴ ἀγωγή τους, ἀφιερώνοντας γιὰ τὸ σκοπὸ αὐτὸ τὸν ἀνάλογο χρόνο, ἄλλοτε συμβουλεύοντας καὶ συζητώντας μαζί τους, ἄλλοτε ἐμπνέοντος μὲ τὴ συνέπεια τῆς χριστιανικῆς σας ζωῆς καὶ ἄλλοτε παρακολουθώντας διακριτικὰ τὰ ἀναγνώσματά τους, τοὺς τρόπους ψυχαγωγίας τους καὶ τὶς παρέες τους;

§ Μήπως κάνετε διακρίσεις μεταξὺ τῶν παιδιῶν σας ἢ δὲν ὑπήρξατε δίκαιοι στὶς γονικές σας παροχές;

§ Μήπως ἐπεμβαίνετε ἄκαιρα, πιεστικὰ καὶ ἀδικαιολόγητα στὶς ἀποφάσεις τῶν παιδιῶν σας ἢ στὶς οἰκογένειές τους, ὑπονομεύοντας ἔτσι τὶς προσπάθειές τους ἢ τοὺς οἰκογενειακούς τους δεσμούς;

§ Γ'. Ἐσὺ καὶ ὁ ἑαυτός σου

§ Μήπως εἶσαι προσκολλημένος στὶς βιοτικὲς φροντίδες καὶ τὰ ἐγκόσμια ἀγαθὰ καὶ ἀδιαφορεῖς γιὰ τὴν καλλιέργεια τῆς ἀθάνατης ψυχῆς σου καὶ τὴν ἕνωσή σου μὲ τὸν Θεό;

§ Μήπως διακατέχεσαι ἀπὸ τὴν ὑπερηφάνεια, πού εἶναι ἡ ἀρχὴ καὶ ἡ γεννήτρια ὅλων τῶν κακῶν; Αὐτὸ θὰ τὸ διαπιστώσεις:

§ -ἂν ἐπιδιώκεις τὴ δόξα, τὶς τιμές, τοὺς ἐπαίνους, τὰ πρωτεῖα καὶ τὴν προβολή,-ἂν καυχιέσαι καὶ μιλᾶς μὲ ἐγκώμια γιὰ τὶς προσωπικές σου ἱκανότητες, τὴν καλή σου οἰκογένεια καὶ τὶς ἐπαγγελματικές σου ἐπιτυχίες,-ἂν προσπαθεῖς νὰ γίνεσαι ἄρεστος στοὺς ἀνθρώπους,-ἂν δείχνεις μεγάλη ἐμπιστοσύνη στὸν ἑαυτὸ σου καὶ ἐπιμένεις μὲ πεῖσμα στὴν προσωπική σου κρίση,-ἂν δὲν δέχεσαι τὶς συμβουλὲς τῶν ἄλλων ἢ ἀντιδρᾶς στὶς ὑποδείξεις τῶν τυχὸν σφαλμάτων σου,-ἂν ἐπιδιώκεις πάντοτε καὶ σὲ ὅλα τὴν ἰκανοποίηση τοῦ ἑαυτοῦ σου ἢ ζητᾶς ἀπαιτητικὰ νὰ ἐξυπηρετεῖσαι ἀπὸ τοὺς ἄλλους.

§ Μήπως μιλᾶς ἄκαιρα, διακόπτοντας ἢ προσβάλλοντας μὲ λόγια ταπεινωτικὰ τοὺς συνομιλητές σου;

§ Μήπως εἶσαι φιλάργυρος ἢ πλεονέκτης;

§ Μήπως ζεῖς μὲ πολυτέλεια καὶ σπατάλη ἢ ξοδεύεις τὰ χρήματά σου σὲ τυχερὰ παιχνίδια, χαρτοπαιξία κ.α.;

§ Μήπως ντύνεσαι καὶ καλλωπίζεσαι μὲ τρόπο προκλητικὸ ἢ μήπως ἡ ἐνδυμασία σου εἶναι ἀνάρμοστη γιὰ τὸ δικό σου φύλο;

§ Μήπως εἶσαι λαίμαργος ἢ γαστρίμαργος;

§ Μήπως λὲς πολλὰ λόγια, περιττὰ καὶ ἀνώφελα ἢ μήπως αἰσχρολογεῖς;

§ Δείχνεις τὸν ἀπαιτούμενο σεβασμὸ στὸ σῶμα σου, ποὺ εἶναι; ναὸς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἢ μήπως ἔπεσες σὲ διάφορα σαρκικὰ ἁμαρτήματα (αὐνανισμό, πορνεία, μοιχεία, ἀρσενοκοιτία κ.ἅ.);

§ Μήπως ἐκθέτεις τὸν ἑαυτό σου σὲ διάφορους σαρκικούς πειρασμοὺς (ἄσεμνα θεάματα καὶ διασκεδάσεις, ἀνήθικα περιοδικὰ καὶ βιβλία, πορνογραφήματα, προκλητικὴ μουσικὴ καὶ τραγούδια κ.λ.π.);

§ Ὅταν προσβάλλουν τὸ νοῦ σου αἰσχροὶ λογισμοὶ καὶ φαντασίες τοὺς διώχνεις ἀμέσως ἢ μήπως τοὺς ἀποδέχεσαι καὶ τοὺς καλλιεργεῖς;

§ Μήπως καταστρέφεις τὴν ὑγεία σου, ποὺ εἶναι δωρό του Θεοῦ, μὲ τὴ μέθη, τὸ κάπνισμα ἢ τὴ χρήση ναρκωτικῶν οὐσιῶν;

§ Μήπως σκέφτηκες ποτὲ νὰ αὐτοκτονήσεις;

§ Μήπως διακατέχεσαι ἀπὸ ὀκνηρία, ἀμέλεια ἢ ἀνευθυνότητα;

§ Μήπως σπαταλᾶς ἄσκοπα τὸ χρόνο σου μπροστὰ στὴν τηλεόραση ἢ περιπλανώμενος στὸ διαδίκτυο;

§ Καὶ τώρα, μετὰ τὸν ἔλεγχο τοῦ ἑαυτοῦ σου, τρέξε, ἀδελφέ μου, χωρὶς ἀναβολὴ στὸν πνευματικό. Ἐξομολογήσου τὶς ἁμαρτίες σου α) χωρὶς νὰ κρύψεις καμία, β) μὲ εἰλικρίνεια καὶ συντομία καὶ γ) δίχως νὰ ἀναφέρεις τυχὸν ἀρετές σου ἢ ξένα ἁμαρτήματα. Νὰ εἶσαι σίγουρος πώς, μαζὶ μὲ τὴν ἄφεση, ὁ Θεὸς θὰ σοῦ προσφέρει πλούσια τὴ χάρη Του, γιὰ τὸ ξεκίνημα μίας νέας ζωῆς.




Ἱερὰ Μονὴ Παρακλήτου


Νέες ομιλίες π.Αποστόλου Θεολόγου προστέθηκαν.

TRANSLATOR

English French German Spain Italian Dutch Russian Portuguese Japanese Korean Arabic Chinese Simplified

Θεία Λειτουργία π.Αποστόλου Θεολόγου Ιερός Ναός Αγίας Βαρβάρας Πατησίων

Δευτέρα 11 Αυγούστου 2014

Γ.Εφραίμ Φιλοθεΐτης -Περί Πνευματικού Ζήλου

elder_ephraim_of_philotheou edited1Ο σκύλος όταν αντιληφθή, ότι κάτι έρχεται να κάνη κακό στα πρόβατα, φωνάζει, γαυγίζει έντονα, απειλητικά, νιώθοντας ότι έχει κάποια ευθύνη πάνω στα πρόβατα, στο αφεντικό που τον έχει, που τον ταΐζει. Είναι φυσικό του να το κάνει αυτό. Και όσο γαυγίζει και φωνάζει, ο κλέφτης, ο λύκος, το αγρίμι, δεν πλησιάζει το κοπάδι. Εάν στο σκυλί αυτό έρθει ο λογισμός, ότι δεν υπάρχει φόβος, δεν υπάρχει λύκος, δεν κρύβεται κάποιος κλέφτης και αρχίζει να σπάζει η προσοχή του, το άγρυπνο για το κοπάδι, τον πλησιάζει ο νυσταγμός, κάθεται και τον παίρνει ο ύπνος. Και έτσι ησυχάζει ο τόπος, το κοπάδι από τα γαυγίσματα, αυτό γίνεται αντιληπτό από τον κλέφτη, από τον λύκο, που παραμονεύουν. Όταν, λοιπόν, σταματήσει ο λύκος να αγρυπνεί και να φωνάζει. Όταν δούνε την περίπτωση αυτή, σιγά-σιγά προχωρούν, πλησιάζουν, προσβάλλουν το κοπάδι και αρχίζουν ένα – ένα να ρημάζουν τα πρόβατα.
Ο ζήλος ο πνευματικός είναι σαν το σκυλί. Γεννάται η επιθυμία στον άνθρωπο τον πνευματικό να αγωνιστεί, να αποκτήσει κάποια αρετή και στη συνέχεια να φυλάξει την αρετή. Η επιθυμία που διεγείρεται μέσα στον άνθρωπο, γεννά τον ζήλο. Ο ζήλος, όταν γεννηθεί, φωνάζει σαν το σκυλί. Πλέκει λογισμούς, πως να αγωνιστεί σκέπτεται πως να φυλαχθεί, πως να φυλάξει, πως να αποκτήσει ο άνθρωπος την αρετή. Διεγείρεται η αδιάλειπτη προσοχή, η νήψις, για να κατορθωθεί η αρετή την οποία επεθύμησε η ψυχή του ανθρώπου.
Ας πάρουμε μια περίπτωση, μια αρετή που σκέπτεται, μάλλον επιθυμεί να αποκτήσει ο πνευματικός άνθρωπος. Ας πάρουμε την αρετή της προσευχής. Επιθυμεί ο άνθρωπος από την μελέτη, από την φώτιση του Θεού, να αποκτήσει, να κερδίσει την αδιάλειπτη προσευχή. Την προσευχή που δεν έχει σταματημό. Η επιθυμία γεννά τον ζήλο, την θέρμη αυτή, την ορμητικότητα της ψυχής. Και η επιθυμία, ο ζήλος, η θέρμη δημιουργούν ορμητικότητα, εις το να αποκτήσει κανείς αυτή την μεγάλη αρετή. Ο ζήλος γεννά τους λογισμούς της παραφυλακής και σκέπτεται ο άνθρωπος, ότι για να αποκτήσει αυτήν την αρετή, χρειάζεται να αγωνιστεί νόμιμα, κατά τους Πατέρας. Ότι πρέπει συνεχώς να ελέγχει την κατάσταση, να αγωνίζεται στην αρχή, με την προφορική επίκληση με το στόμα να λέει την ευχή. Ο ζήλος παρακολουθεί τώρα να μην σταματήσει η προφορική επίκληση, να μην αργολογήσει, να μην σκεφτεί μάταια πράγματα, να μην σκορπίζει το μυαλό του εδώ κι εκεί. Και συνεχώς την προφορική έτσι εργασία της προσευχής, την παρακολουθεί ο ζήλος, η προσοχή, η νήψις. Το αγωνιστικό πνεύμα να μην σταματήσει.
Μόλις συμβεί κάτι, που να εμποδίζεται ο ζήλος, πάλι δίνει τους λογισμούς τους φωτισμένους, τους θερμούς, ότι αυτό το εμπόδιο πρέπει να ξεπεραστεί. Μια αργολογία ήτανε, μια σκέψις ήρθε έτσι μάταιη στον λογισμό και σταμάτησε το στόμα να λέει την προσευχή. Αμέσως ο ζήλος ξεκινάει πάλι ότι πρέπει να αγωνιστεί, αυτό δεν πρέπει να ξαναγίνει. Μόλις δεις την περίπτωση, να την υπερπηδήσεις, και έτσι διατηρείται αυτή η εργασία της προσευχής.

Φωτίζει τώρα ο ζήλος, αποδιώκει κάθε κακό λογισμό, και δέχεται τους φωτεινούς λογισμούς που λένε ότι σαν αγωνιστείς κατ’ αυτόν τον τρόπο προφορικά, όπως μας συμβουλεύουν οι μεγάλοι πατέρες, μετά από την προφορική, θα φθάσουμε στη διανοητική, στην νοερά προσευχή. Η όρεξη της ψυχής να φτάση στην νοερά επίκληση, δίνει τόνωση, ορμητικότητα στην προφορική επίκληση, να μη σταματήσει, γιατί πρόκειται να φτάσουμε στην νοερά. Εάν δεν αγωνιστεί σωστά στην προφορική, δεν θα φθάσεις στο υψηλότερο επίπεδο της προσευχής. Και έτσι ο ζήλος παρακολουθεί τον αγώνα συστηματικά και κανονικά. Τον περιφράττει, τον περιβάλλει, τον σκεπάζει κατά κάποιο τρόπο, από την κακία του δαίμονος. Και έτσι σιγά – σιγά, η αγία αυτή επιθυμία, με την φρούρηση του πνευματικού ζήλου, προχωρεί στην απόκτηση της τελείας προσευχής.
Όταν όμως νυστάξει αυτός ο ζήλος, οι θερμοί λογισμοί αρχίζουν να κρυώνουν αρχίζει η αυτοπεποίθησις μέσα μας, ότι καλά πάμε. Θα αποκτήσω αυτό το πράγμα. Λογισμοί μάταιοι έρχονται και προσβάλλουν και σπάζουν τον τόνο του ζήλου. Αρχίζει ο νυσταγμός της ψυχής, και πέφτει ο αγώνας. Υποχωρώντας ο ζήλος, παύει το στόμα φερ’ ειπείν να λέει συνέχεια την προσευχή. Αρχίζει να κάνει διαλείψεις, να κάνει σκαμπανεβάσματα, πλημμελώς να εργάζεται το στόμα την προσευχή. Οπότε την κλέβει τελείως ο εχθρός την προσευχή, και κλείνουμε το στόμα και οι λογισμοί μέσα μας οι άσχημοι, δουλεύουνε άνετα. Τότε το στόμα από την προφορική επίκληση έρχεται στην παρρησία και έτσι ερημώνεται το πνευματικό ποίμνιο της ψυχής.
Και για κάθε αρετή, έτσι γίνεται, από την πλευρά του πνευματικού ζήλου. Όσο η επιθυμία θα φρουρείται και θα θερμαίνεται από τον ζήλο, η επιθυμία αυτή της αρετής θα γίνει έργο, θα γίνει κτήμα της ψυχής. Και πρέπει συνεχώς να πυροδοτούμε τον πνευματικό ζήλο, για να φρουρείται η ψυχή μας από τους νοητούς λύκους και από τους νοητούς κλέφτες, οι οποίοι καιροφυλακτούν ανά πάσαν στιγμήν, να ερημώσουν την ψυχή μας.
Ο διάβολος της κακής επιθυμίας στέκει απέναντί μας, στέκει μπροστά μας, έχει αναμμένη, όπως λένε οι πατέρες, την δάδα και ζητεί ευκαιρία, κατάλληλη στιγμή αμελείας και ραθυμίας για να μας δώσει μπουρλότο, να εμπρήσει τον ναό του Θεού, να μας ανάψει την κακή επιθυμία μέσα μας και να αποτεφρώσει τελείως κάθε υπόστασι καθαρότητος της ψυχής.
Το σώμα του ανθρώπου, του πνευματικού ανθρώπου κατά τον απ. Παύλο, είναι ναός του Θεού. Ουκ οίδατε ότι είσαστε ναός του Θεού, και το Πνεύμα του Θεού ενοίκει (κατοικεί) εντός υμών; Μέσα μας κατοικεί το πνεύμα του Θεού. Από την στιγμή που αναγεννηθήκαμε πνευματικώς, με τη ιεροπραξία αυτή, το Πνεύμα το Άγιο ήρθε μέσα στην καρδιά του βαπτισμένου ανθρώπου. Αλλά η χάρις αυτή, όταν δεν προσέξει ο άνθρωπος και αμαρτάνει, καταπλακώνεται, καταχώνεται βαθιά στην καρδιά και η λαμπρότης αυτής της χάριτος του Αγίου Πνεύματος, δεν λάμπει στον νου του ανθρώπου, ώστε η λάμψις, ο φωτισμός αυτής της χάριτος, να δώσει την δυνατότητα, να γνωρίση ο άνθρωπος τον Θεό μέσα του.
Η χάρις αυτή του Αγίου Πνεύματος δια του Ιερού Βαπτίσματος, κάνει το σώμα του ανθρώπου, την ψυχή του ανθρώπου, ναό του Θεού. Ο ναός του Θεού, όταν δεν είναι καθαρός, ο Θεός δεν τον επισκέπτεται, δεν μπαίνει μέσα στο ναό αυτό, αλλά φεύγει. Τον αφήνει έρημο. Και γίνεται ένας τόπος άχρηστος, ένας τόπος βρώμικος. Έρχονται όλα τα δαιμόνια και κατοικούν εκεί μέσα. Άρα η καθαρότης του ψυχοσωματικού ανθρώπου, είναι η καθαρότης του ναού, είναι η ευωδία του ναού, είναι η ευπρέπεια του ναού.
Αγιάζεται ο άνθρωπος όταν βρίσκεται καθαρός στην ψυχή και στο σώμα. Και έρχεται όλος ο Θεός μέσα στον άνθρωπο. Τότε η Χάρις του Αγίου Πνεύματος ανακύπτει, έρχεται στην επιφάνεια. Αποβάλλει όλη την σαβούρα, που είχε πάνω της δια της αμαρτίας. Και οι λαμπηδόνες και οι ακτίνες και οι λάμψεις αυτής της χάριτος του Αγίου Πνεύματος, καταυγάζουν όλον τον νου του ανθρώπου και τον κάνουν θεοειδή.
Λοιπόν ο διάβολος, όπως είπαμε, στέκεται απέναντί μας και έχει στο χέρι του την κακή επιθυμία της αμαρτίας και ζητά ευκαιρία να πετάξει επάνω μας αυτή την φλόγα της κακής επιθυμίας, να μας πυρπολήσει και να μας αποξενώσει τελείως από τον Θεό, να μην έχουμε υπόστασι του θείου ναού. Ο πνευματικός όμως ζήλος, όταν αυτόν τον ναό τον περιβάλλει, τον περιπολεί, τον περιτριγυρίζει και υλακτεί και φωνάζει σαν τον σκυλί, τότε ο εχθρός ο απέναντί μας, δεν βρίσκει την ευκαιρία να μας κάψει, να μας αχρηστεύσει, να μας κάνει αμαρτωλούς μπροστά στα μάτια του Θεού! Και έτσι διατηρούμεθα εν τω Θεώ.
Όταν η ψυχή μας προσεύχεται, όταν ο νους μας περπατάει στον Θεό, πλησιάζει τον Θεό, με την θεωρία και την θεία μελέτη, ο ναός θυσιάζεται με το άρωμα της Χάριτος του Θεού. Το άρωμα είναι η πράξις της ψυχής η πράξις της προσευχής είναι ο καρπός της προσευχής, η ευωδία του θυμιάματος, Και όταν ένας ναός θυμιάζεται και ευωδιάζεται και είναι ευπρεπισμένος και καλλωπισμένος, ο Θεός ευχαρίστως έρχεται και κατοικεί εκεί μέσα και θυσιάζεται επάνω στο θυσιαστήριο της καρδιάς. Και η καρδιά αναπέμπει δοξολογίες και ευχαριστίες στον Θεό, που κάμει αυτό το μυστήριο, που δέχεται αυτήν την εξιλαστήριο θυσία.
Εάν όμως ο ζήλος δεν περιφρουρήσει αυτόν τον ναό, τότε ο ναός είναι ανοχύρωτος, είναι απροστάτευτος, είναι αφύλακτος, και ερημώνεται από τον διάβολο. Εμείς σαν μοναχοί, που κατά κάποιο τρόπο γνωρίζουμε το θέλημα του Θεού, διδασκόμεθα συνέχεια από τους θεοφόρους Πατέρες μας, πως πρέπει να αγωνιστούμε. Η ζωή τους, το παράδειγμά τους, οι νουθεσίες τους, δεν είναι τίποτε άλλο, παρά να μας ανάψουν τον ζήλο για να τους μιμηθούμε. Να τους μιμηθούμε στην αρετή τους, και στην χάρι που απόκτησαν από τόναγώνα τους.
Και αυτοί ήταν άνθρωποι, είχαν πάθη και αδυναμίες, αλλά πρόσεξαν πάρα πολύ τον πνευματικό τους ζήλο. Δεν τον άφησαν να νυστάξη, να κοιμηθή. Τον είχαν πάντα άγρυπνο, νηφάλιο και προσεκτικό και σιγά – σιγά ο ναός της ψυχής των και του σώματός των έγινε άγιος και ο Θεός κατοίκησε μέσα τους και έγιναν άγιοι.
Τώρα ακολουθούμε εμείς. Ήρθαμε εμείς στο στίβο της πάλης. Ήρθαμε στη θέσι τους. Ήρθαμε στη ζωή που έζησαν αυτοί. Πρέπει να τους μιμηθούμε και πρώτος εγώ. Πρέπει να τους μιμηθούμε, να δούμε πως εζήλωσαν αυτοί τον Νόμο του Θεού, να τον ζηλώσουμε και εμείς. Να έχουμε προσοχή σε όλα μας. Να θερμαίνουμε συνεχώς τον πόθο, το πως θα αγνίσουμε ψυχοσωματικά τον εαυτό μας.
Αλλά σαν άνθρωποι που είμεθα και έχουμε τόσες αδυναμίες, που πολλές φορές μας ξεφεύγουν από την προσοχή, πρέπει τον δικό μας ζήλο να τον διατηρούμε συνέχεια. Η μνήμη του θανάτου, δίνει μεγάλη θέρμη στον ζήλο! Και όταν κανείς σκέπτεται, ότι ίσως πεθάνει μετά από λίγη ώρα, μετά από μία μέρα, ένα μήνα, ένα χρόνο, η σκέψις αυτή είναι μία θέρμανση στον ζήλο, ώστε να προσέξη τον εαυτό του. Να προσέξη να μην αμαρτήση να μην σκεφθή κακό, να μην μιλήση άσχημα, να μην πράξη κακό, γιατί ο θάνατος άμα έρθη, τι θα γίνει μετά;
Γνωρίζουμε ότι τα πάντα μας είναι γνωστά στον Θεό και στον διάβολο. Ο πειρασμός τα γράφει με κάθε λεπτομέρεια όλα μας τα έργα, όλους μας τους λογισμούς και τα λόγια στα κατάστιχά του. Και την ώρα που θα πρόκειται να φύγουμε η και όταν θα ανεβαίνουμε προς τον Θεό, τα ειδικά τελώνεια θα μας παρουσιάσουν όλο αυτό το πλήθος των αμαρτιών, που εμείς τις έχουμε λησμονήσει. Και όταν τις δούμε και είναι όλες γραμμένες και να μας δοθή η δυνατότητα να τις ενθυμηθούμε, τότε, θα απορήσουμε για το μέγεθος, για το πλήθος, που θα έχουν γραμμένα εκεί οι δαίμονες.
Τότε θα έρθη το μυαλό στη θέση του, τότε θα σκεφθούμε ώριμα και σωστά. Το όφελος ποιό θα είναι; Να μεταμεληθούμε βέβαια, αλλά με την έννοια ότι μεταμέλεια πλέον δεν φέρνει την ωφέλεια, δεν φέρνει την μετάνοια, δεν έχει αξία πλέον η μετάνοια εκείνη την ώρα, διότι το πανηγύρι έχει λήξει, ο καιρός της μετανοίας δεν υπάρχει και η δυσκολία είναι άμεση.
Όλα αυτά, όταν τα υπενθυμίζει ο ζήλος στην ψυχή, η ψυχή φυλάγεται από το κακό. Γι’ αυτό πρέπει ο ζήλος να μας συνέχει και να μας δίνει την δυνατότητα της αδειαλείπτου προσοχής. Δεν πρέπει η προσοχή μας να αποσπάται. Να προσέχουμε συνέχεια και πρώτος εγώ διότι έχω μεγαλύτερη την ευθύνη και ο λόγος της απολογίας μου σκληρότερος ενώπιόν του Θεού.
Ας προσέξουμε τώρα πατέρες μου, να έχουμε τον ζήλο μας θερμό, αδιάλειπτον προσεκτικό και ανύστακτον. Και όταν έρθη, θα προσέχουμε την ζωή μας, ο ναός του Θεού θα φυλαχθή, θα διατηρηθή και ο Θεός θα κατοική μέσα του. Και όταν ο Θεός είναι μέσα μας, τα πάντα κατευθύνονται σωστά. Η πορεία μας είναι προς το φως, προς την Ουράνιο Πύλη. Η ελπίδα του Θεού θα δίνη την καλύτερη δροσιά και ανακούφιση.
Ας αγωνιστούμε, λοιπόν, μ’ αυτόν τον τρόπο, τον πνευματικό ζήλο, και ας ελπίσουμε τότε, ότι ο Θεός θα μας βοηθήσει, θα συντρέξη με την καλή αυτή επιθυμία της ψυχής μας, εις το να βοηθήση τον ζήλο, την θέρμη.
Ας ελπίσουμε ότι θα μας αξιώση να φτάσουμε στην μεγάλη πατρίδα, που υπάρχει εις τον Ουρανόν. Εκεί που έχει κάμει ο Θεός την άνωΙερουσαλήμ, την Εκκλησία των πρωτοτόκων, εκεί όπου υπάρχει το Άκτιστον φως, εκεί που όλη η βασιλεία του Θεού είναι Ουράνιος ναός του Θεού και ο Θεός είναι το φέγγος.
Ο Θεός είναι ο ήλιος και το φως που φωτίζει αυτόν τον Ναό. Εκκλησίασμα είναι οι σωσμένες ψυχές, που πέρασαν μέσα από το καμίνι της θλίψεως του εδώ αγώνος, και εκεί ξεκουράζονται πλέον από αυτή την θλίψη, από τους πειρασμούς, από τον αγώνα, από τους αναστεναγμούς, απηλλαγμένοι πλέον από τα δάκρυα, από τους φόβους. Και έτσι αυτό το εκκλησίασμα θα βρίσκεται σ’ αυτό τον ναό, εις τους αιώνας των αιώνων.
Γέρων Εφραίμ Φιλοθεΐτης (Προηγούμενος Ι. Μ. Φιλοθέου)
www.diakonima.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...