ΒΟΗΘΗΜΑ ΕΞΟΜΟΛΟΓΟΥΜΕΝΟΥ

Ἕνα ἁπλὸ βοήθημα γιὰ ἐκείνους ποὺ ἑτοιμάζονται νὰ προσέλθουν στὸ σωστικὸ Μυστήριο τῆς ἱερᾶς Ἐξομολογήσεως.

Ἡ Ἐξομολόγηση εἶναι τόσο ἀναγκαία γιὰ κάθε χριστιανό, ὅσο καὶ τὸ Βάπτισμα. Γιατί τὸ Βάπτισμα μᾶς καθαρίζει ἀπὸ τὶς προηγούμενες ἁμαρτίες μας, ἐνῶ ἡ Ἐξομολόγηση ἀπὸ ὅσες διαπράττουμε μετὰ τὸ Βάπτισμα. Χωρὶς τὸ Βάπτισμα δὲν μποροῦμε να κοινωνήσουμε τὰ ἄχραντα Μυστήρια τοῦ Κυρίου. Δὲν μποροῦμε ἐπίσης νὰ κοινωνήσουμε, ἂν δὲν ἐξομολογηθοῦμε τὶς ἁμαρτίες μας, ἀφοῦ αὐτὲς σὰν ἕνα τεῖχος μᾶς χωρίζουν ἀπὸ τὸν Θεό.

Ἡ ἁμαρτία εἶναι ἀρρώστια τῆς ψυχῆς, ποὺ ἂν μείνει ἀθεράπευτη, ὁδηγεῖ στὸν πνευματικὸ θάνατο, στὸν αἰώνιο, δηλαδή, χωρισμὸ τῆς ψυχῆς ἀπὸ τὸν Θεό. Τί κάνουμε ὅταν ἀσθενεῖ τὸ σῶμα μας; Ἐπισκεπτόμαστε χωρὶς καθυστέρηση τὸ γιατρό, στὸν ὁποῖο ἀποκαλύπτουμε τὶς πληγές μας καὶ περιγράφουμε μὲ ἀκρίβεια ὅλα τὰ συμπτώματά μας. Ἐκεῖνος τότε μᾶς χορηγεῖ τὰ κατάλληλα φάρμακα καὶ τὶς ἰατρικὲς ὁδηγίες ποὺ πρέπει νὰ ἀκολουθήσουμε γιὰ νὰ θεραπευθοῦμε.

Κάτι ἀνάλογο συμβαίνει ὅταν ἀσθενεῖ ἡ ψυχή μας καὶ ποθοῦμε νὰ ἀνακτήσουμε τὴν πνευματική μας ὑγεία. Προσερχόμαστε στὴν Ἐκκλησία ποὺ εἶναι ἕνα πνευματικὸ θεραπευτήριο. Ἐκεῖ ἀναζητοῦμε τὸν πνευματικό, στὸν ὁποῖο δίχως ντροπὴ ὁμολογοῦμε ὅλες τὶς ἁμαρτίες ποὺ τραυμάτισαν τὴν ψυχή μας. Στὴ συνέχεια ἐκεῖνος θὰ μᾶς διαβάσει τὴ συγχωρητικὴ εὐχὴ καὶ θά μᾶς ἀπευθύνει τὶς ἁρμόζουσες συμβουλὲς γιὰ τὴν εὐόδωση τῆς πνευματικῆς μας πορείας. Μ' αὐτὸν τὸν τρόπο ὁ φιλάνθρωπος Χριστός, ὁ Ὁποῖος εἶναι παρὼν σὲ ὅλη τη διάρκεια τῆς Ἐξομολογήσεως, μᾶς χορηγεῖ τὴν ἄφεση τῶν ἁμαρτιῶν καὶ μᾶς ὑποδεικνύει τὸ δρόμο ποὺ πρέπει νὰ ἀκολουθήσουμε γιὰ νὰ ἀπαλλαγοῦμε ὁριστικὰ ἀπὸ τὴν ἀρρώστια τῆς ἁμαρτίας.

Πρῶτο βῆμα γιὰ τὴν ἐξομολόγησή μας εἶναι ἡ συναίσθηση τῶν ἁμαρτιῶν μας. Εἶναι ἕνα δῶρο τοῦ Θεοῦ ποὺ χαρίζεται σὲ ὅσους τὸ ζητοῦν μὲ τὴν προσευχὴ καὶ τὸ ἐπιδιώκουν μὲ τὴ γενναία καὶ τίμια βυθοσκόπηση τοῦ ἑαυτοῦ τους.

Στὸ δύσκολο ἐγχείρημα τῆς αὐτοκριτικῆς θέλουν νὰ σὲ βοηθήσουν τὰ παρακάτω ἐρωτήματα, τὰ ὁποῖα ἀφοροῦν στὶς σχέσεις μας: α)
μὲ τὸν Θεό, β) μὲ τὸν πλησίον καὶ γ) μὲ τὸν ἑαυτό μας.

§
Α'. Ἐσὺ καὶ ὁ Θεὸς - Βοήθημα Ἐξομολογουμένου

§ Β'. Ἐσὺ καὶ ὁ συνάνθρωπος - Βοήθημα Ἐξομολογουμένου

§ Γ'. Ἐσὺ καὶ ὁ ἑαυτός σου -Βοήθημα Ἐξομολογουμένου

§ Α'. Ἐσὺ καὶ ὁ Θεὸς

§ Πιστεύεις ὁλόψυχα στὸν Τριαδικὸ θεό, τὸν Πατέρα, τὸν Υἱὸ καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα, καὶ στὴν ὀρθόδοξη διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας μας;

§ Ἐμπιστεύεσαι ἀκλόνητα τὸν ἑαυτό σου στὴν πατρικὴ Πρόνοια τοῦ Θεοῦ ἢ μήπως στὶς δυσάρεστες περιστάσεις ὀλιγοπιστεῖς, γογγύζεις καὶ ἀπελπίζεσαι;

§ Ὁμολογεῖς μὲ παρρησία τὴν πίστη σου, ὅταν οἱ περιστάσεις τὸ ἀπαιτοῦν ἢ μήπως ντρέπεσαι νὰ κάνεις ἀκόμα καὶ τὸ σημεῖο τοῦ Σταυροῦ ὅταν λ.χ. περνᾶς ἔξω ἀπὸ κάποιον ναό;

§ Μήπως ἀσχολήθηκες ποτὲ μὲ τὸν ἀποκρυφισμό, (μάγους, μέντιουμ, ἀστρολόγους, ὑπνωτιστές, πνευματιστές, χαρτορίχτρες, καφετζοῦδες κ.ἅ.) ἢ ἀναμίχθηκες σὲ παραθρησκευτικὲς ὁμάδες (σχολὲς γιόγκα καὶ διαλογισμοῦ, γνωστικὲς ἢ θεοσοφικὲς σχολές, Βουδισμό, Ἰνδουισμὸ κ.ἅ.);

§ Μήπως πιστεύεις στὴν τύχη καὶ στὰ ὄνειρα ἢ ἀσχολεῖσαι μὲ τὸ ξεμάτιασμα καὶ δίνεις σημασία στὶς διάφορες προλήψεις καὶ δεισιδαιμονίες (π.χ. «τὸ 13 εἶναι γρουσούζικος ἀριθμός», «τὸ πέταλο φέρνει γούρι» κ.λπ.);

§ Προσεύχεσαι τακτικὰ καὶ προσεκτικὰ στὸ σπίτι σου (πρωί, βράδυ, πρὶν καὶ μετὰ τὰ γεύματα) ἢ στὴν Ἐκκλησία (κάθε Κυριακὴ καὶ τὶς μεγάλες γιορτές), εὐγνωμονώντας πρωτίστως τὸν Θεὸ γιὰ τὶς ποικίλες, φανερὲς καὶ ἀφανεῖς εὐεργεσίες Του;

§ Μελετᾶς καθημερινὰ τὴν Ἁγία Γραφὴ καὶ ἄλλα ψυχωφελῆ βιβλία;

§ Νηστεύεις, ἂν δὲν ὑπάρχουν σοβαροὶ λόγοι ὑγείας, τὴν Τετάρτη καὶ τὴν Παρασκευὴ καὶ τὶς ἄλλες περιόδους τῶν Νηστειῶν;

§ Προσέρχεσαι τακτικὰ στὸ Μυστήριο τῆς Θείας Κοινωνίας, ὑστέρα ἀπὸ τὴν κατάλληλη προετοιμασία καὶ τὴν ἔγκριση τοῦ πνευματικοῦ σου;

§ Μήπως βλαστημᾶς τὸ ὄνομα τοῦ Χρίστου, τῆς Παναγίας ἢ τῶν Ἁγίων μας;

§ Μήπως ὁρκίζεσαι χωρὶς λόγο ἢ ἀθέτησες τυχὸν ὅρκο ἢ ὑπόσχεσή σου στὸν Θεό;



Β'. Ἐσὺ καὶ ὁ συνάνθρωπος

§ Δείχνεις ἔμπρακτα τὴν ἀγάπη σου στὸν πλησίον, ἰδιαίτερα σὲ ὅσους ὑποφέρουν ἢ ἔχουν ἀνάγκη (ἀσθενεῖς, πτωχούς, φυλακισμένους, ἄνεργους, ὀρφανά, ἡλικιωμένους κ.ἅ.);

§ Συγχωρεῖς ὅσους σὲ ἔβλαψαν ἢ μήπως κρατᾶς μέσα σου ἔχθρα καὶ ἀντιπάθεια; Εἶσαι πρόθυμος νὰ ζητήσεις «συγγνώμην» ἀπὸ τὸν πλησίον γιὰ τυχὸν σφάλματά σου;

§ Μήπως θεληματικὰ ἢ ἀθέλητα διέπραξες φόνο ἢ μὲ τὴ συμπεριφορά σου βοήθησες στὴν ἐκτέλεση μίας τέτοιας πράξεως;

§ Μήπως ἔχεις τὸ ἐλάττωμα

§ - Νὰ λὲς ψέματα;- Νὰ κατακρίνεις;- Νὰ συκοφαντεῖς;- Νὰ κολακεύεις;- Νὰ καταριέσαι;- Νὰ ὀργίζεσαι καὶ νὰ βρίζεις;- Νὰ εἰρωνεύεσαι καὶ νὰ χλευάζεις;- Νὰ διαπληκτίζεσαι καὶ νὰ χειροδικεῖς;- Νὰ «στέλνεις» τοὺς ἄλλους «στὸ διάβολο»;- Νὰ εἶσαι περίεργος;

§ Μήπως φθονεῖς τὴν εὐτυχία ἢ ζηλεύεις τὰ ἀγαθὰ τοῦ πλησίον σου; Ἢ μήπως, πάλι, χαίρεσαι στὶς συμφορές του;

§ Μήπως εἶσαι καχύποπτος καὶ δίνεις πίστη στὶς ὑπόνοιές σου γιὰ τοὺς ἄλλους;

§ Μήπως κλέβεις ἢ συνεργάστηκες ποτὲ σὲ κλοπὴ ἢ δέχτηκες ἐν γνώσει σου κλεμμένα πράγματα;

§ Δείχνεις εὐγνωμοσύνη στοὺς εὐεργέτες σου ἢ μήπως ἀνταποδίδεις ἀχαριστία γιὰ τὸ καλὸ ποὺ σοῦ ἔκαναν;

§ Μήπως μὲ τοὺς λόγους καὶ τὴ συμπεριφορά σου σκανδαλίζεις τὸν πλησίον σου ἢ τὸν ἐξωθεῖς στὴν ἁμαρτία;

§ Μήπως ἀσχολεῖσαι μὲ τὴν προσωπική, οἰκογενειακὴ ἢ ἐπαγγελματικὴ ζωὴ τῶν ἄλλων καὶ ἐπεμβαίνεις ἀδιάκριτα, προκαλώντας διάφορα προβλήματα;

§ Μήπως διακινεῖς ναρκωτικὲς οὐσίες ἢ μὲ ὁποιονδήποτε τρόπο ὁδήγησες ἄλλους στὴ χρήση τους;

§ Μήπως συνηθίζεις νὰ διαδίδεις πληροφορίες ἢ μυστικὰ τῶν ἄλλων, δημιουργώντας ἔτσι διαμάχες στὶς σχέσεις τῶν συνανθρώπων σου;

§ Στὸ ἐπάγγελμα

§ Μήπως ἡ συνείδησή σου σὲ ἐλέγχει γιὰ ἀπάτη, νοθεία, αἰσχροκέρδεια, κατάχρηση, τοκογλυφία, δωροδοκία, ἀπόκρυψη ἐμπορευμάτων κ.λπ.;

§ Μήπως στὶς συναλλαγές σου σὲ διακρίνει ἀνειλικρίνεια, ἀνεντιμότητα ἢ δολιότητα;

§ Μήπως κακομεταχειρίζεσαι, ἐκμεταλλεύεσαι ἢ ἀδικεῖς τοὺς ἐργάτες, ὑπαλλήλους ἢ ὑφισταμένους σου;

§ Στὴν οἰκογένεια

§ Δείχνεις σεβασμό, ἀγάπη καὶ τιμὴ πρὸς τοὺς γονεῖς σου ἢ μήπως συμπεριφέρεσαι μὲ αὐθάδεια, σκληρότητα καὶ περιφρόνηση; Ἰδιαίτερα, τοὺς συμπαραστέκεσαι στὰ γηρατειά τους;

§ Ἡ συμπεριφορά σου στὸ σπίτι διαπνέεται ἀπὸ πνεῦμα θυσίας, ἀγάπης, καλοσύνης, ἀλληλοκατανόησης, ὑποχωρητικότητας καὶ ὑπομονῆς; Μήπως μὲ τὴν ἐριστικότητα, τὸ πεῖσμα ἢ τὶς παράλογες καὶ ἐγωιστικὲς ἀπαιτήσεις σου διαταράσσεις τὴν οἰκογενειακὴ γαλήνη καὶ ἀτμόσφαιρα;

§ Ὡς σύζυγοι:

§ Ἀποδέχεστε τὴ συζυγία ὡς εὐλογία Θεοῦ καὶ ἀγωνίζεστε καθημερινὰ γιὰ τὴν τελείωση καὶ ὁλοκλήρωση τῆς μεταξύ σας ἀγάπης, ὥστε νὰ μὴ διασπᾶται αὐτὴ ἀπὸ καμιὰ ἄλλη γήϊνη ἀγάπη (πρὸς τοὺς γονεῖς, τὰ παιδιά, τοὺς συγγενεῖς, τὸ ἐπάγγελμα κ.α.);

§ Τιμᾶτε καὶ ἀγαπᾶτε ὁ ἕνας τοὺς γονεῖς καὶ συγγενεῖς τοῦ ἄλλου;

§ Διαφυλάσσετε τὴν ἀμοιβαία πίστη καὶ ἀφοσίωση;

§ Μήπως ἀποφεύγετε μὲ διάφορα μέσα τὴν τεκνογονία;

§ Μήπως κάνατε ἔκτρωση ἢ γίνατε ἠθικοὶ αὐτουργοὶ στὴ διάπραξη ἑνὸς τέτοιου ἐγκλήματος;

§ Μήπως διατηρούσατε προγαμιαῖες σχέσεις;

§ Ὡς γονεῖς:

§ Προσεύχεστε θερμὰ γιὰ τὴν προκοπὴ τῶν παιδιῶν σας;

§ Ἢ ζωή σας ἀποτελεῖ καλὸ παράδειγμα γιὰ τὰ παιδιά σας;

§ Μήπως ἐνδιαφέρεστε μόνο γιὰ τὴν κατὰ κόσμο πρόοδό τους; Δείχνετε ἰδιαίτερη φροντίδα γιὰ τὴ χριστιανικὴ ἀγωγή τους, ἀφιερώνοντας γιὰ τὸ σκοπὸ αὐτὸ τὸν ἀνάλογο χρόνο, ἄλλοτε συμβουλεύοντας καὶ συζητώντας μαζί τους, ἄλλοτε ἐμπνέοντος μὲ τὴ συνέπεια τῆς χριστιανικῆς σας ζωῆς καὶ ἄλλοτε παρακολουθώντας διακριτικὰ τὰ ἀναγνώσματά τους, τοὺς τρόπους ψυχαγωγίας τους καὶ τὶς παρέες τους;

§ Μήπως κάνετε διακρίσεις μεταξὺ τῶν παιδιῶν σας ἢ δὲν ὑπήρξατε δίκαιοι στὶς γονικές σας παροχές;

§ Μήπως ἐπεμβαίνετε ἄκαιρα, πιεστικὰ καὶ ἀδικαιολόγητα στὶς ἀποφάσεις τῶν παιδιῶν σας ἢ στὶς οἰκογένειές τους, ὑπονομεύοντας ἔτσι τὶς προσπάθειές τους ἢ τοὺς οἰκογενειακούς τους δεσμούς;

§ Γ'. Ἐσὺ καὶ ὁ ἑαυτός σου

§ Μήπως εἶσαι προσκολλημένος στὶς βιοτικὲς φροντίδες καὶ τὰ ἐγκόσμια ἀγαθὰ καὶ ἀδιαφορεῖς γιὰ τὴν καλλιέργεια τῆς ἀθάνατης ψυχῆς σου καὶ τὴν ἕνωσή σου μὲ τὸν Θεό;

§ Μήπως διακατέχεσαι ἀπὸ τὴν ὑπερηφάνεια, πού εἶναι ἡ ἀρχὴ καὶ ἡ γεννήτρια ὅλων τῶν κακῶν; Αὐτὸ θὰ τὸ διαπιστώσεις:

§ -ἂν ἐπιδιώκεις τὴ δόξα, τὶς τιμές, τοὺς ἐπαίνους, τὰ πρωτεῖα καὶ τὴν προβολή,-ἂν καυχιέσαι καὶ μιλᾶς μὲ ἐγκώμια γιὰ τὶς προσωπικές σου ἱκανότητες, τὴν καλή σου οἰκογένεια καὶ τὶς ἐπαγγελματικές σου ἐπιτυχίες,-ἂν προσπαθεῖς νὰ γίνεσαι ἄρεστος στοὺς ἀνθρώπους,-ἂν δείχνεις μεγάλη ἐμπιστοσύνη στὸν ἑαυτὸ σου καὶ ἐπιμένεις μὲ πεῖσμα στὴν προσωπική σου κρίση,-ἂν δὲν δέχεσαι τὶς συμβουλὲς τῶν ἄλλων ἢ ἀντιδρᾶς στὶς ὑποδείξεις τῶν τυχὸν σφαλμάτων σου,-ἂν ἐπιδιώκεις πάντοτε καὶ σὲ ὅλα τὴν ἰκανοποίηση τοῦ ἑαυτοῦ σου ἢ ζητᾶς ἀπαιτητικὰ νὰ ἐξυπηρετεῖσαι ἀπὸ τοὺς ἄλλους.

§ Μήπως μιλᾶς ἄκαιρα, διακόπτοντας ἢ προσβάλλοντας μὲ λόγια ταπεινωτικὰ τοὺς συνομιλητές σου;

§ Μήπως εἶσαι φιλάργυρος ἢ πλεονέκτης;

§ Μήπως ζεῖς μὲ πολυτέλεια καὶ σπατάλη ἢ ξοδεύεις τὰ χρήματά σου σὲ τυχερὰ παιχνίδια, χαρτοπαιξία κ.α.;

§ Μήπως ντύνεσαι καὶ καλλωπίζεσαι μὲ τρόπο προκλητικὸ ἢ μήπως ἡ ἐνδυμασία σου εἶναι ἀνάρμοστη γιὰ τὸ δικό σου φύλο;

§ Μήπως εἶσαι λαίμαργος ἢ γαστρίμαργος;

§ Μήπως λὲς πολλὰ λόγια, περιττὰ καὶ ἀνώφελα ἢ μήπως αἰσχρολογεῖς;

§ Δείχνεις τὸν ἀπαιτούμενο σεβασμὸ στὸ σῶμα σου, ποὺ εἶναι; ναὸς τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἢ μήπως ἔπεσες σὲ διάφορα σαρκικὰ ἁμαρτήματα (αὐνανισμό, πορνεία, μοιχεία, ἀρσενοκοιτία κ.ἅ.);

§ Μήπως ἐκθέτεις τὸν ἑαυτό σου σὲ διάφορους σαρκικούς πειρασμοὺς (ἄσεμνα θεάματα καὶ διασκεδάσεις, ἀνήθικα περιοδικὰ καὶ βιβλία, πορνογραφήματα, προκλητικὴ μουσικὴ καὶ τραγούδια κ.λ.π.);

§ Ὅταν προσβάλλουν τὸ νοῦ σου αἰσχροὶ λογισμοὶ καὶ φαντασίες τοὺς διώχνεις ἀμέσως ἢ μήπως τοὺς ἀποδέχεσαι καὶ τοὺς καλλιεργεῖς;

§ Μήπως καταστρέφεις τὴν ὑγεία σου, ποὺ εἶναι δωρό του Θεοῦ, μὲ τὴ μέθη, τὸ κάπνισμα ἢ τὴ χρήση ναρκωτικῶν οὐσιῶν;

§ Μήπως σκέφτηκες ποτὲ νὰ αὐτοκτονήσεις;

§ Μήπως διακατέχεσαι ἀπὸ ὀκνηρία, ἀμέλεια ἢ ἀνευθυνότητα;

§ Μήπως σπαταλᾶς ἄσκοπα τὸ χρόνο σου μπροστὰ στὴν τηλεόραση ἢ περιπλανώμενος στὸ διαδίκτυο;

§ Καὶ τώρα, μετὰ τὸν ἔλεγχο τοῦ ἑαυτοῦ σου, τρέξε, ἀδελφέ μου, χωρὶς ἀναβολὴ στὸν πνευματικό. Ἐξομολογήσου τὶς ἁμαρτίες σου α) χωρὶς νὰ κρύψεις καμία, β) μὲ εἰλικρίνεια καὶ συντομία καὶ γ) δίχως νὰ ἀναφέρεις τυχὸν ἀρετές σου ἢ ξένα ἁμαρτήματα. Νὰ εἶσαι σίγουρος πώς, μαζὶ μὲ τὴν ἄφεση, ὁ Θεὸς θὰ σοῦ προσφέρει πλούσια τὴ χάρη Του, γιὰ τὸ ξεκίνημα μίας νέας ζωῆς.




Ἱερὰ Μονὴ Παρακλήτου


Νέες ομιλίες π.Αποστόλου Θεολόγου προστέθηκαν.

TRANSLATOR

English French German Spain Italian Dutch Russian Portuguese Japanese Korean Arabic Chinese Simplified

Θεία Λειτουργία π.Αποστόλου Θεολόγου Ιερός Ναός Αγίας Βαρβάρας Πατησίων

Τετάρτη 19 Ιουνίου 2013

Προϋποθέσεις γιὰ τὴ συνάντηση/ Anthony Bloom (Metropolitan of Sourozh (1914- 2003))

Τὸ εἶδος τῆς συνάντησης.

Ὅπως καὶ νὰ τὸ κάνουμε, καθένας ποὺ ἐπιδιώκει τὴ συνάντηση μὲ τὰ βαθειὰ νοήματα τοῦ κόσμου εἶναι μόνος καὶ πρέπει νὰ μάθει νὰ ἀναγνωρίζει τὴν ὕπαρξη τοῦ ἄλλου. Καὶ αὐτὴ ἡ ἀναγνώριση πρέπει νὰ γίνει μέσα σὲ μία σχέση κι ὄχι στὴν ἀπομόνωση. Αὐτὸ εἶναι σημαντικό. Δὲν γνωρίζουμε τίποτα καὶ κανένα παρὰ μόνο μέσα ἀπὸ μία σχέση. Ἂν ἀποσυνδεθοῦμε, τίποτα δὲν ὑπάρχει γιά μᾶς. 

Ἀλλὰ εἶναι ἐπικίνδυνο νὰ μὴν ξέρουμε τίποτα καὶ κανένα παρὰ μόνο σὲ σχέση μὲ τὸν ἑαυτό μας. Αὐτὸ σημαίνει νὰ ἀποκεντρώσουμε τὸ σύμπαν. Ἀναφέροντας τὰ πάντα στὸν ἑαυτό μας τὸν παραμορφώνουμε καὶ τὸν κάνουμε τόσο μικρὸ καὶ τιποτένιο, ὅπως εἴμαστε ἐμεῖς, μὲ τὶς μικρὲς καὶ τιποτένιες ἐπιθυμίες μας. Ἔτσι ὅταν ἀρχίζουμε νὰ ἀναγνωρίζουμε τὴν ὕπαρξη τοῦ ἄλλου, πρέπει νὰ εἴμαστε ἕτοιμοι νὰ παραμερίσουμε ὡς ἕνα βαθμὸ τὸν ἑαυτό μας, νὰ τὸν ὑπερβοῦμε καὶ νὰ παραδεχθοῦμε τὶς ἀνάγκες τοῦ ἄλλου καὶ τὰ δικαιώματά του γιὰ ἀνεξαρτησία καὶ ἐλευθερία, ἔξω ἀπό μᾶς. Πρέπει νὰ ἀποδεχτοῦμε αὐτὴ τὴν ἑτερότητα ποὺ δὲν μπορεῖ νὰ παραγνωριστεῖ. Ὅ,τι καὶ νὰ κάνουμε, ὅσο καλὰ καὶ νὰ τὸν ξέρουμε, ὅσο κοντά του κι ἂν εἴμαστε, καὶ αὐτὸ εἶναι ἀκόμα πιὸ ἀληθὲς γιὰ τὸν ἄνθρωπο μὲ τὸ Θεὸ παρὰ γιὰ τὸν ἄνθρωπο μὲ τὸν ἄνθρωπο, πάντα παραμένει ἕνα κεντρικὸ μυστήριο ποὺ ποτὲ δὲν μποροῦμε νὰ τὸ λύσουμε. 

Στὸ Βιβλίο τῆς Ἀποκαλύψεως ὑπάρχει ἕνα ἐξαιρετικὸ ἐδάφιο, ὅπου ὁ Ἰωάννης λέει ὅτι αὐτοὶ ποὺ πηγαίνουν στὴ Βασιλεία παίρνουν μία ἄσπρη πέτρα μὲ ἕνα ὄνομα γραμμένο πάνω της τὸ ὁποῖο γνωρίζουν μόνο αὐτοὶ κι ὁ Θεός. Αὐτὸ τὸ ὄνομα δὲν εἶναι ἡ ἐτικέττα ποὺ μᾶς δόθηκε καὶ ποὺ μᾶς φωνάζουν σὲ αὐτὸ τὸν κόσμο.
Τὸ ἀληθινό μας ὄνομα, τὸ αἰώνιό μας ὄνομα εἶναι φτιαγμένο ἀκριβῶς στὰ μέτρα μας, γιὰ ὅλη μας τὴν ὕπαρξη... Μᾶς ὁρίζει καὶ μᾶς ἐκφράζει τέλεια. Εἶναι γνωστὸ μόνο στὸ Θεὸ καὶ Αὐτός μᾶς τὸ ἀνακοινώνει. Κανεὶς ἄλλος δὲν μπορεῖ νὰ τὸ ξέρει γιατί ἐκφράζει τὴ μοναδικότητα τῆς σχέσης μας μὲ τὸ Δημιουργό μας. Πόσο συχνὰ φθείρονται ἀνθρώπινες σχέσεις γιατί ἕνας ἄνθρωπος θέλει νὰ ἀποκαλυφτεῖ περισσότερο ἀπὸ τὸ δυνατὸ ἤ γιατί ὁ ἄλλος ἄνθρωπος θέλει νὰ διεισδύσει σὲ μία περιοχὴ ποὺ εἶναι ἱερὴ καὶ μόνο γιὰ τὸ Θεό. Εἶναι μιὰ μάταιη ἐπιθυμία καὶ δὲν μπορεῖ νὰ ἱκανοποιηθεῖ. Εἶναι σὰν ἕνα παιδὶ ποὺ ψάχνει νὰ βρεῖ τὴν πηγὴ μιᾶς πηγῆς, τὸ σημεῖο ἀπὸ ὅπου ἀρχίζει νὰ βγαίνει τὸ νερό, τὸ σημεῖο πρὶν ἀπὸ τὸ ὁποῖο δὲν ὑπάρχει νερό. Σ’ αὐτὴ τὴν περίπτωση μπορεῖ κανεὶς μόνο νὰ καταστρέψει, ὄχι νὰ ἀνακαλύψει.

Ἀλλὰ δὲν ἀρκεῖ νὰ ἀναγνωρίσουμε τὸ δικαίωμα τοῦ ἄλλου γιὰ νὰ ὑπάρχει, νὰ ἀποδεχτοῦμε αὐτὴ τὴ μὴ παραγνωρίσιμη ἑτερότητα. Πρέπει νὰ εἴμαστε ἱκανοὶ νὰ δοῦμε, νὰ ἀκούσουμε καὶ νὰ κρίνουμε. Ἀλλοιῶς ἡ συνάντηση δὲν θὰ εἶναι καρποφόρα.


Ὅραση.

Ὁ Χριστὸς μιλᾶ γιὰ τὴν καθαρὴ ὅραση ποὺ χρειαζόμαστε γιὰ νὰ βλέπουμε, τὰ πράγματα ὅπως εἶναι. Ἂν ὑπάρχει κάτι στραβὸ μὲ τὰ μάτια μας τότε προεκτείνουμε σκιὲς πάνω στὰ πράγματα ἤ βλέπουμε, ἀντὶ γι’ αὐτά, τὰ παραμορφωμένα σχήματα ποὺ τὰ φτωχά μας μάτια διαμορφώνουν στὴ φαντασία μας. Ἀλλὰ ἡ καθαρὴ ὅραση δὲν εἶναι ἀρκετή. Πρέπει νὰ διαλέξουμε καὶ τὸ σωστὸ σημεῖο ἐποπτεύσεως. Πρέπει νὰ βροῦμε τὴ σωστὴ ἀπόσταση, ἀπὸ τὴν ὁποία μποροῦμε νὰ δοῦμε ὁλόκληρο τὸ ἀντικείμενο. Δὲν εἶναι αὐτὸ οὐσιῶδες γιὰ νὰ κοιτάξουμε ἕνα ἔργο τέχνης; Ἕνας πίνακας ἤ ἕνα ἄγαλμα πρέπει νὰ ἰδωθεῖ οὔτε ἀπὸ πολὺ κοντὰ οὔτε ἀπὸ πολὺ μακρυά. Ὑπάρχει τὸ βέλτιστο σημεῖο, ἀπὸ ὅπου τὸ βλέπουμε ὅπως θέλησε ὁ καλλιτέχνης, ἀπὸ ὅπου μποροῦμε νὰ δοῦμε τὸ ὅλο χωρὶς νὰ καταβληθοῦμε ἀπὸ τὰ τμήματά του. Τὸ ἴδιο ἰσχύει γιὰ τὶς ἀνθρώπινες σχέσεις. Πρέπει νὰ βροῦμε τὴ σωστὴ ἀπόσταση, ὄχι στὸ χῶρο καὶ στὸ χρόνο ἀλλὰ στὴν ἐσωτερικὴ ἐλευθερία• τὴν ἐλευθερία ποὺ εἶναι ἕνας σύνδεσμος ἀλλὰ ὄχι μιὰ ἁλυσίδα.

Ἕνα παράδειγμα ποὺ χρησιμοποίησε σὲ κάποιο προηγούμενο βιβλίο θὰ διασαφηνίσει ἴσως τὸ πράγμα καλύτερα ἀπὸ μιὰ μακροσκελὴ συζήτηση. Σὲ ἕνα ἀξιοσημείωτο βιβλίο ὁ Ἀγγλος συγγραφέας Charles Williams μᾶς δείχνει ἕνα κορίτσι ποὺ μόλις σκοτώθηκε σὲ μιὰ συντριβὴ ἀεροπλάνου. Ἡ ψυχὴ της ἀποδεσμευμένη ἀπὸ τὸ σῶμα της ἀνακαλύπτει ἕνα νέο κόσμο ποὺ δὲν τὸν εἶχε δεῖ ποτὲ πρὶν μόλις εἰσχώρησε στὸν ἀόρατο κόσμο ποὺ εἶναι τώρα ἡ μοναδικὴ πραγματικότητα γι’ αὐτήν. Δὲν μπορεῖ νὰ δεῖ τὸν ὁρατὸ κόσμο μὲ τὰ μάτια τῆς ψυχῆς της. Κάποια στιγμὴ βρίσκει τὸν ἑαυτὸ της πλάι στὸν Τάμεση. Τὸν εἶχε δεῖ πρὶν σὰν ἕνα φαῦλο ξέσπασμα βρωμεροῦ νεροῦ, ἕνα χῶρο ἀποβλήτων γιὰ τὸ Λονδίνο. Ἀλλὰ ἐπειδὴ εἶναι τώρα ἐκτός τοῦ σώματός της καὶ δὲν συνδέει τὰ πάντα μὲ τὸν ἑαυτό της, βλέπει τὸν Τάμεση γιὰ πρώτη φορά. Τὸν ἀνακαλύπτει σὰν μιὰ πραγματικότητα, ἕνα μεγάλο ποτάμι ποὺ κυλᾶ μέσα σὲ μιὰ μεγάλη πόλη. Τὰ νερὰ του εἶναι βρώμικα καὶ σκοτεινά, μεταφέρουν τὰ ἀπόβλητα τοῦ Λονδίνου στὴ θάλασσα. Ἀλλὰ αὐτὸ γίνεται ὅπως θάπρεπε νὰ γίνεται, αὐτὸς εἶναι ὁ κανονικός τους ρόλος καὶ εἶναι αὐθεντικά. Καὶ ὅταν τὰ βλέπει ὅπως εἶναι καὶ τὰ ἀποδέχεται, χωρὶς συναισθήματα καὶ φυσικὴ ἀποστροφὴ γιατί δὲν μπορεῖ πιὰ νὰ αἰσθανθεῖ ἀηδία γι’ αὐτά, ἀφοῦ δὲν ἔχει πιὰ σῶμα γιὰ νὰ λουστεῖ σ’ αὐτὰ ἤ χείλη γιὰ νὰ πιεῖ ἀπ’ αὐτά, βλέπει τὰ βάθη τῶν ὑδάτων. Γίνονται ὅλο καὶ λιγότερο σκοτεινά. Στὸ τέλος γίνονται διάφανα. Αὐτὴ ἡ διαφάνεια μεγαλώνει μέχρις ὅτου στὴν καρδιὰ τῶν ὑδάτων βλέπει μιὰ φωτεινὴ κλωστὴ ποὺ εἶναι τὸ ἀρχέγονο νερό, ὅπως τόφτιαξε ὁ Θεός, καὶ στὴν καρδιὰ αὐτοῦ τοῦ ἀρχέγονου νεροῦ, μία ἀκόμα πιὸ φωτεινὴ κλωστή, ποὺ εἶναι τὸ ὑπέροχο νερὸ ποὺ πρόσφερε ὁ Χριστὸς στὴ Σαμαρείτιδα.

Μὲ τὴν ἀποσωμάτωσή της ἡ νεαρὴ κοπέλλα ἔγινε ἱκανη νὰ δεῖ πράγματα γιὰ τὰ ὁποῖα πρὶν ἦταν τυφλή. Τὸ ἴδιο ἰσχύει γιά μᾶς. Ἂν μπορούσαμε νὰ ἀποκολληθοῦμε ἀπὸ τοὺς ἑαυτούς μας καὶ νὰ κερδίσουμε τὴν ἐσωτερικὴ ἐλευθερία ποὺ οἱ Πατέρες ἀποκαλοῦσαν ἀπάθεια, δηλαδὴ ἀπουσία παθῶν, θὰ μπορούσαμε νὰ δοῦμε τὰ πράγματα ὅλο καὶ περισσότερο φωτεινά. Θὰ μπορούσαμε ἐπίσης νὰ δοῦμε τὴν αἴγλη τῆς παρουσίας τοῦ Θεοῦ σ’ αὐτὸ τὸ σκοτεινὸ καὶ ἀδιαφανὴ κόσμο. Θὰ μπορούσαμε νὰ δοῦμε τὴ Χάρη νὰ δρᾶ παντοῦ καὶ σὲ ὅλα τὰ πράγματα.


Ἀκοή.

Εἶπα πρὶν ὅτι δὲν ἀρκεῖ νὰ βλέπουμε. Πρέπει ἐπίσης νὰ ἀκοῦμε. Ἡ ἀκοὴ εἶναι μία πράξη ἐντατικῆς προσοχῆς. Γιὰ νὰ ἀκούσουμε δὲ φτάνει νὰ δανείσουμε ἁπλὰ τὰ αὐτιά μας, ἀλλὰ πρέπει ἐπίσης νὰ δοκιμάσουμε καὶ νὰ καταλάβουμε τὸ νόημα καὶ τὴν ἔνταση τῶν λέξεων. Νὰ ἀκοῦμε, σημαίνει νὰ σκύβουμε τὰ κεφάλια μας μὲ ταπείνωση, γιατί αὐτὴ εἶναι ἱκανὴ νὰ ἀποδεχτεῖ αὐτὸ ποὺ τὸ ἄλλο πρόσωπο σπέρνει στὸ ἔδαφος τοῦ μυαλοῦ καὶ τῆς καρδιᾶς μας. Αὐτὸ εἶναι τὸ ἀληθινὸ νόημα τῆς ἀγγλικῆς λέξης «humility» (=ταπείνωση). Προέρχεται ἀπὸ τὸ λατινικὸ «humus», γόνιμο χῶμα, αὐτὸ τὸ χῶμα ποὺ πιὰ δὲν τὸ προσέχουμε γιατί εἴμαστε συνηθισμένοι σ’ αὐτό, βουβὸ καὶ σκοτεινό, ἱκανὸ νὰ χρησιμοποιεῖ σωστὰ τὰ σκουπίδια ποὺ ἀναποδογυρίζουμε πάνω του, ἱκανὸ νὰ μετασχηματίζει τὰ ἀπόβλητά μας σὲ πλοῦτο, νὰ ἀποδέχεται κάθε σπόρο, νὰ τοῦ δίνει σῶμα, ζωή, ἀνάπτυξη ἔτσι ὥστε αὐτὸς νὰ ὁλοκληρωθεῖ στὸν ἑαυτό του, χωρὶς ποτὲ νὰ τοῦ ἀλλάζει τὴ φύση του. Ὅπως ἡ πλούσια, σιωπηρὴ καὶ δημιουργικὴ γῆ, θὰ πρέπει κι ἐμεῖς νὰ προσφέρουμε τὸν ἑαυτό μας στὸν Ἄλλο.


Ταπείνωση καὶ ὑπακοή.

Ἀλλὰ ἡ ταπείνωση αὐτὴ εἶναι ἐπίσης καὶ ὑπακοή. Ἡ λατινικὴ λέξη obaudire σημαίνει καὶ νὰ ἀκοῦς καὶ νὰ ὑπακοῦς. Πρέπει νὰ προσέχουμε γιὰ νὰ ἀκούσουμε καὶ νὰ ἐκμεταλλευόμαστε αὐτὸ ποὺ ἀκοῦμε. Αὐτὴ εἶναι ἡ σωστὴ συμπεριφορὰ πρὸς τὸ Θεό, ὁλοκληρωτικὴ προσοχή, γιατί πρέπει νὰ τὸν ἀκούσουμε καὶ νὰ ἔχουμε τὴν ἀποφασιστικὴ ἐπιθυμία νὰ δεχτοῦμε τὸ μήνυμά του καὶ νὰ τὸ χρησιμοποιήσουμε, δηλαδὴ νὰ μετασχηματιστοῦμε, νὰ ἀλλοιωθοῦμε, νὰ σταματήσουμε νὰ εἴμαστε αὐτὸ ποὺ εἴμαστε καὶ νὰ γίνουμε αὐτὸ γιὰ τὸ ὁποῖο κληθήκαμε. 

Αὐτὴ ἡ θεμελιώδης στάση προσευχῆς μοιάζει λίγο μὲ ἕναν τσιλιαδόρο. Σηκώνεται νωρὶς τὸ πρωὶ γιατί πρέπει νὰ φτάσει τὰ χωράφια καὶ τὰ δάση πρὶν ξυπνήσουν τὰ πουλιά, ἔτσι ὥστε νὰ μὴν τὸν δοῦνε νὰ ἔρχεται. Εἶναι σιωπηρὸς καὶ τελείως ἀκίνητος. Εἶναι γεμάτος μάτια καὶ αὐτιά. Εἶναι εὐαίσθητος σὲ κάθε ἦχο καὶ κίνηση. Ἀκούει καὶ κοιτᾶ ἀλλὰ δὲν θὰ δεῖ τί γίνεται γύρω του παρὰ μόνο, ἂν εἶναι ἐλεύθερος ἀπὸ προκαταλήψεις, ἕτοιμος νὰ ἀκούσει αὐτὰ ποὺ θὰ πεῖ ὁ Θεός. Εἶναι μία στάση αὐτὸ-παράδοσης ποὺ εἶναι ταυτόχρονα ἐξαιρετικὰ ἐνεργητική. Αὐτὸ-παράδοση γιατί σὰν τὴ γῆ, τὸ «χῶμα», προσφέρεται χωρὶς ἐνδοιασμό. Ἐνεργητική, γιατί εἶναι ἕτοιμος νὰ ἀποκριθεῖ σὲ κάθε πρόταση τοῦ Θεοῦ, σὲ κάθε κλήση. 

Κατὰ συνέπεια, ἂν θέλουμε νὰ ἔχουμε μία πραγματικὴ συνάντηση μὲ τὸ Θεό, χρειαζόμαστε κάτι περισσότερο ἀπὸ τὰ σκέτα ὄργανα τῆς ἀκοῆς καὶ τῆς ὅρασης. Πρέπει νὰ ἔχουμε τὸν ἐνθουσιασμὸ καὶ τὴ λαχτάρα, πρέπει νὰ θέλουμε νὰ δοῦμε καὶ ν’ ἀκούσουμε.


Μετάφραση: Βασίλειος Ὀρφανόπουλος

πηγή:http://www.agiazoni.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...