Περί επιμέλειας ψυχής (Αγίου Νεκταρίου Πενταπόλεως)

Η εξομολόγηση είναι αναγκαία για τους εξής λόγους:α) διότι είναι εντολή του Θεού, β) διότι επαναφέρει και αποκαθιστά την ειρήνη μεταξύ Θεού και ανθρώπων,και γ) διότι ωφελεί τον άνθρωπο από ηθική και πνευματική άποψη.
Το ότι η εξομολόγηση είναι θεία εντολή φαίνεται από τις Άγιες Γραφές, την Παλαιά και Καινή Διαθήκη. Εξ ονόματος του Θεού ο Μωυσής λέει στους Ισραηλίτες: "Όποιος άνθρωπος, άνδρας ή γυναίκα, υπέπεσε σε κάποια από τα αμαρτήματα των ανθρώπων και παραμελώντας αδιαφόρησε γι αυτό, πρέπει να εξομολογηθεί την αμαρτία την οποία διέπραξε". Στις παροιμίες του Σολομώντος, αναφέρεται: "Αυτός που καλύπτει την ασέβεια του εαυτού του, δεν βρίσκεται σε καλό δρόμο. Αυτός όμως που έχει ως αρχή να ελέγχει τον εαυτό του, θα αγαπηθεί".
Συμπεραίνουμε λοιπόν ότι η εξομολόγηση είναι θεία εντολή και έως τέτοια πρέπει να τηρείται,για τη σωτηρία των μετανοουμένων. Αυτή η εντολή έλαβε το πρόσθετο κύρος στην Καινή Διαθήκη. Η εξομολόγηση έγινε η θύρα της εισόδου στον Χριστιανισμό και αυτό φανερώνεται επαρκώς από την εξομολόγηση των βαπτιζομένων στον Ιορδάνη από τον Ιωάννη, του οποίου το βάφτισμα ήτανε προ εισαγωγή στον Χριστιανισμό γιατί έλεγε: "Εγώ μεν σας βαπτίζω με νερό, σε βάπτισμα μετανοίας. Αυτός όμως που έρχεται μετά από μένα είναι ισχυρότερός μου και δεν είμαι ικανός ούτε τα υποδήματά Του να κρατήσω. Αυτός θα σας βαπτίσει με το πνεύμα το Άγιο και το πύρ της θείας Χάριτος".
Την εξομολόγηση συνιστά και ο Απόστολος Ιάκωβος ο Αδελφόθεος λέγοντας: "Να εξομολογείστε τα παραπτώματά σας ο ένας στον άλλον και να εύχεστε υπέρ των άλλων, για να γιατρευθείτε,  γιατί έχει μεγάλη δύναμη η δέηση του δίκαιου και φέρνει θαυμαστά αποτελέσματα". Ο Ευαγγελιστής Ιωάννης συμβουλεύει: "Εάν ομολογούμε τις πράξεις μας, ο Θεός είναι πιστός στον λόγο του και δίκαιος θα μας συγχωρήσει και θα μας καθαρίσει από κάθε αδικία"(Ά Ιω.,ά9). Η εξομολόγηση ως αρχαίο έθιμο της Εκκλησίας αναφέρεται από τον Ειρηναίο, από τον Τερτυλλιανό, από τον Κλήμεντα  τον Αλεξανδρέα, από τον Ωριγένη και από τον Κυπριανό.
 Οι αρχαίοι Ελλήνες θεωρούσαν την εξομολόγηση αναγκαία και ωφέλιμη, γιατί αυτοί που εισάγονταν στα μυστήρια της Ελευσίνας και της Σαμοθράκης, προηγουμένως εξομολογούνταν τις αμαρτίες τους. Ο δε Σωκράτης συνιστούσε την εξομολόγηση ως σωτήρια πράξη: "Εάν κάποιος με αδικήσει, να είναι πρόθυμος να πάει εκεί που γρήγορα θα αποδώσει το δίκαιο, να σπεύσει στον γιατρό, ώστε να μην γίνει χρόνιο το νόσημα της αδικίας και εξασθενήσει ύπουλα την ψυχή, καθιστώντας την ανίατη." Επίσης ο Πυθαγόρας έλεγε: "Τα αμαρτήματά σου μην αποπειράσε να τα καλύπτεις με λόγια, αλλά να τα θεραπεύει με τον έλεγχο". Και ο Αριστοτέλης: "Αυτός που αμάρτησε και εξομολογήθηκε επαρκώς, δεν θέτει τον εαυτό του μακριά από τον αναμάρτητο".
 Η εξομολόγηση πράγματι είναι θεία εντολή, διότι είναι υπαγόρευση της καρδιάς. Αυτός που αμάρτησε αισθάνεται βαριά την καρδιά του και δεν βρίσκει ανακούφιση αν δεν εξομολογηθεί το αμάρτημά του, αν δεν το ομολογήσει ενώπιον του Θεού. Η Αγία Γραφή αναφέρει ένα αρχαιότατο παράδειγμα, την εξομολόγηση του Λάμεχ, ο οποίος εξομολογήθηκε συντετριμμένος, εμπρός στις γυναίκες του, διότι εφόνευσε έναν άνδρα.
Η Εκκλησία είναι η μόνη που ανέλαβε την εξουσία να συμφιλιώνει τον άνθρωπο με τον Θεό και να επιφέρει τη θεραπεία. Αυτός είναι ο λόγος και για τον οποίο εκείνος που αμάρτησε πρέπει να προστρέξει στην Εκκλησία. Μόνο αυτή έχει τη δύναμη να τον συμφιλίωση με τον Θεό.
Η εξουσία του "δεσμείν και λύειν" δόθηκε στους Αποστόλους καθώς αποδείχθηκε από την εφαρμογή της χρήσεως με σκοπό τη διατήρηση της αγιότητας της Εκκλησίας, για να είναι αυτή Αγία και άμεμπτη γιατί καθώς λέει ο Απόστολος Παύλος: "Ο κύριος ημών Ιησούς θα αγαπήσει την Εκκλησία και παρέδωσε τον εαυτό του υπέρ αυτής, με σκοπό με την αγιάσει, καθαρίζοντάς την με το άγιο Βάπτισμα του τον λόγο εις το όνομα του Πατρός και του Υιου και του Αγίου Πνεύματος, για να την καταστήσει δίπλα του ένδοξη και άσπιλη δίχως καμία ρυτίδα ή κάτι άλλο, αλλά να είναι Αγία και άμεμπτη". Αυτή η εξουσία δίνει τη δύναμη στην Εκκλησία να διατηρείται αγία και άμωμος,για να μπορεί να αποβεί η αληθινή ζύμη που θα ζυμώσει όλο το φύραμα: "ει δε η απαρχή αγία,και το φύραμα, και ει η ρίζα αγία,και οι κλάδοι".

πηή: www.exomologistetokirio.gr