Αγίου Ιωάννου Σιναΐτου

ΛΟΓΟΣ ΕΙΚΟΣΤΟΣ ΟΓΔΟΟΣ
Περί προσευχής
(Διά την ιεράν προσευχήν, την μητέρα των αρετών, και διά το πώς πρέπει να παρίσταταί τις είς αυτήν νοερώς και σωματικώς)

^1. Η προσευχή, ως προς την ποιότητά της, είναι συνουσία και ένωσις του ανθρώπου με τον Θεόν^[1], και ως προς την ενέργειά της, σύστασις και διατήρησις του κόσμου, συμφιλίωσις με τον Θεόν, μητέρα των δακρύων, καθώς επίσης και θυγατέρα, συγχώρησις των αμαρτημάτων, γέφυρα που σώζει από τους πειρασμούς, τοίχος πού μας προστατεύει από τις θλίψεις, συντριβή των πολέμων, έργο των Αγγέλων, τροφή όλων των ασωμάτων, η μελλοντική ευφροσύνη, εργασία που δεν τελειώνει, πηγή των αρετών, πρόξενος των χαρισμάτων, αφανής πρόοδος, τροφή της ψυχής, φωτισμός του νου, πέλεκυς πού κτυπά την απόγνωσι, απόδειξις της ελπίδος, διάλυσις της λύπης, πλούτος των μοναχών, θησαυρός των ησυχαστών, μείωσις του θυμού, καθρέπτης της πνευματικής προόδου, φανέρωσις των μέτρων, δήλωσις της πνευματικής καταστάσεως, αποκάλυψις των μελλοντικών πραγμάτων, σημάδι της πνευματικής δόξης που έχει κανείς. Η προσευχή είναι γι΄ αυτόν που προσεύχεται πραγματικά δικαστήριο και κριτήριο και βήμα του Κυρίου, πρίν από το μελλοντικό βήμα.

Ἅγιος Ἀντώνιος ὁ Μέγας

Ἅγιος Ἀντώνιος ὁ Μέγας

Οἱ ἄνθρωποι καταχρηστικά λέγονται λογικοί. Δεν εἶναι λογικοὶ ὅσοι ἔμαθαν ἀπλῶς τὰ λόγια καὶ τὰ βιβλία τῶν ἀρχαίων σοφῶν, ἀλλ' ὅσοι ἔχουν τὴ λογικὴ ψυχὴ καὶ μποροῦν νὰ διακρίνουν ποιὸ εἶναι τὸ καλὸ καἰ ποιὸ τὸ κακό καὶ ἀποφεύγουν τὰ πονηρὰ καὶ βλαβερὰ στὴν ψυχή, τὰ δὲ ἀγαθὰ καὶ ψυχωφελῆ, τὰ ἀποκτοῦν πρόθυμα μὲ τὴ μελέτη καὶ τὰ ἐφαρμόζουν μὲ πολλὴ εὐχαριστία πρὸς τὸν Θεό. Αὐτοὶ μόνοι πρέπει νὰ λέγονται ἀληθινὰ λογικοὶ ἄνθρωποι.

Ἐφ᾿ ὅσον ἐννοεῖς τὰ περὶ Θεοῦ, νὰ εἶσαι εὐσεβής, χωρὶς φθόνο, ἀγαθός, σώφρων, πράος, χαριστικὸς κατὰ δύναμιν, κοινωνικός, ἀφιλόνεικος καὶ τὰ ὅμοια. Διότι αὐτὸ εἶναι τὸ ἀπαραβίαστο ἀπόκτημα τῆς ψυχῆς, νὰ ἀρέσει στὸ Θεὸ μὲ τέτοιες πράξεις καὶ μὲ τὸ νὰ μὴν κρίνει κανέναν καὶ νὰ λέει γιὰ κανέναν, ὅτι ὁ δείνα εἶναι κακὸς καὶ ἁμάρτησε. Ἀλλὰ καλλίτερο εἶναι νὰ συζητᾶμε τὰ δικά μας κακά, καὶ νὰ ἐρευνᾶμε μέσα μας τὴ δική μας πολιτεία, ἐὰν εἶναι ἀρεστὴ στὸ Θεό. Διότι, τί μᾶς μέλει ἐμᾶς, ἐὰν ὁ ἄλλος εἶναι πονηρός;

Ἡ χριστιανική θρησκεία μεταβάλλει τόν ἄνθρωπο καί τόν θεραπεύει

---

^{(Γέροντος Πορφυρίου, Βίος καί Λόγοι σελ. 210 213)}

Ἡ θρησκεία μας εἶναι ἡ θρησκεία τῶν θρησκειῶν, ἡ ἐξ ἀποκαλύψεως, ἡ πραγματική, ἡ ἀληθινή θρησκεία. Οἱ ἄλλες θρησκεῖες εἶναι ἀνθρώπινες, κούφιες. Δέν γνωρίζουν τό μεγαλεῖο τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ. Δέν γνωρίζουν ὅτι ὁ σκοπός μας, ὁ προορισμός μας, εἶναι νά γίνομε θεοί κατά χάριν, νά ὁμοιωθοῦμε μέ τόν Θεό τόν Τριαδικό, νά γίνομε ἕνα μέ Ἐκεῖνον καί μεταξύ μας. Αὐτά οἱ ἄλλες θρησκεῖες δέν τά γνωρίζουν. Ὁ ἀπώτερος σκοπός τῆς θρησκείας μας εἶναι τό «ἵνα ὦσιν ἕν». Ἐκεῖ ὁλοκληρώνεται τό ἔργο τοῦ Χριστοῦ. Ἡ θρησκεία μας εἶναι ἀγάπη, εἶναι ἔρωτας, εἶναι ἐνθουσιασμός, εἶναι τρέλα, εἶναι λαχτάρα τοῦ θείου. Εἶναι μέσα μας ὅλ' αὐτά. Εἶναι ἀπαίτηση τῆς ψυχῆς μας ἡ ἀπόκτησή τους.

Τὸ ποτήρι τῶν θλίψεων

 

---

^{Ἁγίου Ἰγνατίου Μπριαντσανίνωφ}

Μιὰ χάρη ζήτησαν ἀπὸ τὸν Χριστὸ δύο ἀγαπημένοι μαθητές Του, ὁ Ἰάκωβος καὶ ὁ Ἰωάννης, λίγο πρὶν τὸ Πάθος Του.
-Διδάσκαλε, τοῦ εἶπαν, θέλουμε αὐτὸ ποὺ θὰ σοῦ ζητήσουμε νὰ μᾶς τὸ κάνεις. -Τὶ θέλετε νὰ κάνω γιὰ σᾶς; ρώτησε Ἐκεῖνος. -Ὅταν θὰ ἐγκαταστήσεις τὴν ἔνδοξη βασιλεία Σου, τοῦ ἀποκρίθηκαν, βάλε μας νὰ καθίσουμε ὁ ἕνας στὰ δεξιά Σου καὶ ὁ ἄλλος στὰ ἀριστερά Σου. -Δὲν ξέρετε τὶ ζητᾶτε, τοὺς εἶπε τότε ὁ Ἰησούς. Μπορεῖτε νὰ πιεῖτε τὸ ποτήρι τῶν παθημάτων ποὺ θὰ πιῶ ἐγὼ καὶ νὰ βαπτιστεῖτε μὲ τὸ βάπτισμα μὲ τὸ ὁποῖο θὰ βαπτιστῶ ἐγώ;-Μποροῦμε, τοῦ λένε.
Καὶ ὁ Ἰησοῦς τοὺς ἀπάντησε:
-Τὸ ποτήρι ποὺ θὰ πιῶ ἐγὼ θὰ τὸ πιεῖτε, καὶ μὲ τὸ βάπτισμα τῶν παθημάτων μου θὰ βαπτιστεῖτε. Τὸ νὰ καθίσετε ὅμως στὰ δεξιά μου καὶ στὰ ἀριστερά μου δὲν μπορῶ νὰ σᾶς τὸ δώσω ἐγώ, ἀλλὰ θὰ δοθεῖ σ' αὐτοὺς γιὰ τοὺς ὁποίους ἔχει ἑτοιμαστεῖ. ^{(βλ. Μάρκ. 10: 35-40)}

ΓΕΡ. ΙΩΣΗΦ ΒΑΤΟΠΑΙΔΙΝΟΣ: ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΗΔΟΝΕΣ; ΠΟΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΑΘΩΕΣ ΚΑΙ ΠΟΙΕΣ ΕΝΟΧΕΣ;

 

Ηδονές είναι όσα «ηδύνουν» και γλυκαίνουν τη ζωή μας και είναι διπλές καθώς και η φύση μας είναι διπλή. Όπως είμαστε σώμα και ψυχή και καθένας έχει τις αισθήσεις και τα μέλη του, έτσι και οι ηδονές ανήκουν και στα δύο μέρη. Είναι οι σωματικές ηδονές, που γίνονται αισθητές μέσω των μελών του σώματος. Είναι και οι πνευματικές, που ανήκουν στον ψυχικό και πνευματικό μας κόσμο.

Οι ηδονές προκύπτουν, ως επί το πλείστον, από τη δραστηριότητά μας και παρηγορούν ή απογοητεύουν ανάλογα με την ορθή ή τη λανθασμένη ενέργειά μας. Αν το πρόγραμμα και ο σκοπός των κινήσεών μας είναι... «κατά Θεόν» και σύμφωνα με το θέλημά του, τα συναισθήματα και οι ηδονές, που προκύπτουν, είναι ευχάριστες και γλυκαίνουν. Αν όμως, οι προτιμήσεις και ενέργειές μας είναι παράλογες και εμπαθείς, τότε αισθανόμαστε αποτροπιασμό και απέχθεια.

Η Ανάληψη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού

 

 

Ο Κύριος "ανελήφθη εις τον ουρανόν και εκάθισεν εκ δεξιών του Θεού". Το γεγονός της Αναλήψεως του Κυρίου είναι το ορατό σημείο της συμφιλίωσης Θεού και ανθρώπου, αλλά και του δοξασμού της ανθρώπινης φύσης.

Η καταλλαγή αυτή και ο δοξασμός του ανθρώπου επιτεύχθηκε με την ενανθρώπηση του Υιού και Λόγου του Θεού -με την οποία ο Θεός ένωσε την ανθρώπινη φύση με τη θεία Του φύση  ασυγχύτως, ατρέπτως, αχωρίστως και αδιαιρέτως- το επι γης έργο Του, τα εκούσια Του Πάθη, την ένδοξη Ανάστασή Του.

Οι πολλαπλές εμφανίσεις του Θεανθρώπου,  μετά την Ανάστασή Του, σκοπό είχαν να πείσουν τους Μαθητές Του ότι, όντως, αναστήθηκε και να χαρίσει σε αυτούς την ειρήνη, τη χαρά και το φως της ανεσπέρου αυτής ημέρας. Στις Πράξεις των Αποστόλων (1:3), o αναστημένoς Ιησούς εμφανιζόταν στoυς Μαθητές Τoυ και τoυς «δίδασκε τα περί της Βασιλείας τoυ Θεoύ για σαράντα ημέρες».

ΤΟ ΚΑΚΟ ΕΙΝΑΙ ΑΙΩΝΙΟ Η ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ;

 

Του Αγίου Θεοφάνους του Εγκλείστου
Διαβάστε τί γράφει σχετικά το Ευαγγέλιο. Ο Κύριος θα έρθει στον κόσμο για δεύτερη φορά, άγνωστο πότε, ως κριτής πια και όχι ως λυτρωτής. Τότε θα μας κρίνει όλους κατά τα έργα μας. Και οι δίκαιοι θα πάνε στην αιώνια μακαριότητα, ενώ οι αμετανόητοι αμαρτωλοί στην αιώνια κόλαση. Έτσι το καλό θα θριαμβεύσει και το κακό θα τιμωρηθεί.

Εμείς, πάντως, δεν μπορούμε με το φτωχό μυαλό μας να συλλάβουμε τα μελλοντικά και αιώνια. Δεν υπάρχει λόγος, λοιπόν, να σκοτιζόμαστε γι’ αυτά, που τα γνωρίζει μόνο ο Κύριος των αιώνων. Ο αψευδής Θεός προλέγει αυθεντικά τί θα γίνει. Αυτό δεν φτάνει: Γιατί θέλουμε να ερευνήσουμε τα ανερεύνητα και να κατανοήσουμε τα ακατανόητα;

Μερικοί, βέβαια, θα  διαμαρτυρηθούν: Μα πώς είναι δυνατόν όσοι αμάρτησαν πρόσκαιρα να βασανίζονται αιώνια; Είναι, φαίνεται, πιο φιλάνθρωποι από τον ίδιο τον Κύριο, που έπαθε και πέθανε για τη σωτηρία των ανθρώπων.

ΠΑΘΗ ΚΑΙ ΑΠΑΘΕΙΑ

 

ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΑΓΙΟ ΓΡΗΓΟΡΙΟ ΠΑ 

Η εισήγηση αυτή έχει αντικείμενο ένα σπουδαίο για τη ζωή των Χριστιανών θέμα, το θέμα που άφορα τα πάθη και την απάθεια, που ο άγιος Γρηγόριος ο Παλαμάς διεξοδικά αναφέρεται σ’ όλους σχεδόν τους λόγους και τις ομιλίες του.

Ευθύς εξ αρχής πρέπει να αναφέρω ότι ή πλούσια αποστολικό πατερική του πείρα δεν αφήνει περιθώρια να θεωρήσουμε ότι ή διδασκαλία του για τα πάθη του ανθρώπου και την απεγκλωβίσει απ’ αυτά είναι προϊόν κάποιας ψυχολογικής γνώσεως ή καρπός στοχαστικών και φανταστικών επινοήσεων, αλλά μιάς βαθιάς Αγιοπνευματικής εσωτερικής εμπειρίας που αποκτήθηκε από την πολυχρόνια ασκητική βίωση και μοναχική παράδοση κυρίως στο Άγιο Όρος. Έτσι είναι έξω από την ηθικιστική εκείνη θεώρηση της πνευματικής ζωής που προσπάθησαν στην εποχή του, αλλά και μεταγενέστερα μερικοί να παρουσιάσουν στο χώρο της Ορθοδοξίας. Από τις προσωπικές του μάχες κατά των παθών και των δαιμόνων που τα υποκινούν, αλλά και από την παρουσία του Αγίου Πνεύματος στην καθαρή του ψυχή, μάς παρέδωσε την μαρτυρική πληροφορία ότι “μαρτυρίου στέφανον λήψεται ό τα πάθη δι’ αρετής τροπωσάμενος”.

Η ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΣΑΝ ΔΙΑΡΚΗΣ ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ

 

Ποιός είναι ο Θεάνθρωπος Ιησούς Χριστός; Ποιός είναι σε Αυτόν ο Θεός και ποιος ο άνθρωπος; Πώς γνωρίζεται ο Θεός στον Θεάνθρωπο και πώς ο άνθρωπος; Τι εδώρησε σε μας τους ανθρώπους ο Θεός εν τω Θεανθρώπω; Όλα αυτά τα φανερώνει σε μας το Πνεύμα το Άγιον, το «Πνεύμα της αληθείας». Μας αποκαλύπτει δηλαδή όλη την αλήθεια για Αυτόν, για τον Θεό εν Αυτώ και για τον άνθρωπο και για το τι χάρισε σ’ εμάς μ’ όλα αυτά. Αυτό επίσης απείρως ξεπερνά κάθε τι που οι ανθρώπινοι οφθαλμοί είδαν ποτέ και τοις ωσίν αυτών ηκούσθη και η καρδία αυτών κάποτε αισθάνθηκε.

Με την ένσαρκη ζωή του στη γη ο Θεάνθρωπος εγκαθιδρυσε το Θεανθρώπινό του Σώμα, την Εκκλησία, και με αυτήν προετοιμάζει τον γήινο κόσμο για την έλευση και τη ζωή και τη δραστηριότητα του Αγίου Πνεύματος στο Σώμα της Εκκλησίας, ως ψυχής Αυτού του Σώματος. Την ημέρα της Πεντηκοστής το Αγιο Πνεύμα κατήλθε εξ ουρανού στο Θεανθρώπινο σώμα της Εκκλησίας και για πάντα παρέμεινε σε Αυτό σαν Παν-Ζωοποιός ψυχή Αυτού. Αυτό το ορατό θεανθρώπινο σώμα της Εκκλησίας συγκροτούν οι Άγιοι Απόστολοι με την πίστη των στον Θεάνθρωπο Ιησού Χριστό ως Σωτήρα του κόσμου και ως τέλειου Θεού και ως τέλειου ανθρώπου. Και η κάθοδος και η σύνολη δρατηριότητα του Αγίου Πνεύματος στο Θεανθρώπινο σώμα της Εκκλησίας έρχεται από τον Θεάνθρωπο και εξαιτίας του Θεανθρώπου.

Γύρω μας, στο δικό μας κύκλο και πιο μακριά, υπάρχουν άπειροι άνθρωποι που μέσα τους έσβησαν τα πνευματικά μάτια, ή που δεν μπόρεσαν ποτέ να δουν. Ας τους αγκαλιάσουμε με αγάπη και συμπόνια.

Η θεραπεία του εκ γενετής τυφλού

Anthony (Bloom), Metropolitan of Sourozh

„Γύρω μας, στο δικό μας κύκλο και πιο μακριά, υπάρχουν άπειροι άνθρωποι που μέσα τους έσβησαν τα πνευματικά μάτια, ή που δεν μπόρεσαν ποτέ να δουν. Ας τους αγκαλιάσουμε με αγάπη και συμπόνια. Ας προσευχηθούμε γι΄ αυτούς. Αλλά και αυτό είναι λίγο: πρέπει να τους δείξουμε, ότι η πίστη μας αξίζει για να θέλουν να μοιράζουν την κοινωνία μας. Γι΄ αυτό χρειάζεται μόνο ένα: Η Αγάπη, που είναι πρόθυμη να ξεπεράσει τα όρια των ανθρώπινων δυνάμεων και δυνατοτήτων.“ – από μια ομιλία του Μητροπολίτη Αντωνίου Σούροζ (Μπλουμ) για την θεραπεία του εκ γενετής τυφλού.

Πώς μας φοβίζει η σωματική τύφλωση! Τί τρομερό είναι να συναντάς έναν άνθρωπο που δεν είδε ποτέ τίποτα, για τον οποίον ήταν κλειστά, όλη η ομορφιά, όλη η λαμπρότητα του κόσμου, όπου ζούμε. Και τί φοβερό είναι γι’ αυτούς που χάνουν την οπτική δύναμη σιγά σιγά!

ΜΟΝΑΧΟΣ ΜΩΥΣΗΣ: ΑΝΟΙΧΤΟ ΠΑΡΑΘΥΡΟ

 

Έχουμε ξαναπεί πως ο Θεός δεν είναι θυμώδης, τιμωρός και εκδικητής. Αν ήταν έτσι, θα πρέπει να ήταν κακός. Στη θεότητα όμως δεν υπάρχει ίχνος κακότητας.
Η κάθε δοκιμασία είναι θεϊκή παιδαγωγία και αποτελεί μορφή ασκήσεως, την οποία διώξαμε από τη ζωή μας εκούσια. Με διάφορους τρόπους προσπαθεί ο Πανάγαθος Θεός να μας φέρει πιο κοντά του. Ενώπιον του Θεού είμεθα όλοι αγωνιστές.
Η σημερινή οικονομική κρίση είναι μια μεγάλη δοκιμή, δοκιμασία και εκπαίδευση. Ο Θεός είναι ένας άριστος εκπαιδευτής. Μας δοκιμάζει για το καλό μας και για τη νίκη μας. Η πατρίδα μας εξετέθη, μένει ανασφαλής, φοβισμένη και ταραγμένη. Ανοχύρωτη πνευματικά, παρασυρμένη από την ευδαιμονία, τον κορεσμό, την υπερκατανάλωση, τον πλουτισμό και την άσωτη διασκέδαση. Ο μαγνητισμός του ελληνικού βίου στην ύλη έφερε θλίψη και πικρή απογοήτευση. Έμεινε μόνο να νοιάζεται για το τι θα φάει και τι θα πιει. Κυκλοφορούν πολλά βιβλία με εκατοντάδες παράξενες συνταγές φαγητών. Ψάχνοντας επίμονα τη χαρά παντού, βρήκε συντρίμμια της, τη δυστυχία, τη διαφθορά, την ασυδοσία.

Περί της ασφάλειας πού προέρχεται από την πίστη και της πληροφορίας πού αντλούν από αύτη οι πιστοί για όσα δεν γίνονται αντιληπτά μέσω των αισθήσεων

ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΝΕΚΤΑΡΙΟΥ ΠΕΝΤΑΠΟΛΕΩΣ

Ό Θεοφύλακτος λέει τα έξης για την ασφάλεια πού προέρχεται από την πίστη: «Και ή πίστη αυτή καθεαυτή είναι φραγμός, πού δεν επιτρέπει να εισέλθουν στον νου αμαρτωλοί λογισμοί».

Ό Χρυσόστομος ονομάζει την πίστη άγκυρα της χειμαζόμενης ανθρώπινης ψυχής και γαλήνιο λιμάνι της ανθρωπότητας. Και τονίζει: «Είναι ιερή άγκυρα πού πάντοτε συγκρατεί σταθερή τη διάνοια αυτού πού πιστεύει». Και στη συνέχεια: «Αλήθεια! Ποιά λέξη χρησιμοποίησε όταν είπε "έλεγχος μη βλεπομένων"! Διότι ό έλεγχος αναφέρεται σε όσα είναι πολύ δύσκολο να φανερωθούν. Ή πίστη, επομένως, είναι, λέει, ή φανέρωση των αοράτων, και πληροφορεί όσους προσβλέπουν σ' αυτήν για όσα δεν βλέπονται. Ή πίστη λοιπόν παρέχει την ίδια πληροφορία γι' αυτά πού είναι αόρατα, όπως ακριβώς θα συνέβαινε και αν αυτά ήταν ορατά. Επειδή τα έλπιζόμενα θεωρούνται συχνά και ανυπόστατα, ή πίστη προσδίδει σε αυτά θεμέλιο' ή, καλύτερα, δεν προσδίδει μόνο, αλλά στην ουσία αποτελεί θεμέλιο αύτη ή ίδια. Όπως και ή ανάσταση δεν μπορεί να γίνει αντιληπτή ως αντικειμενικό γεγονός, ή ελπίδα όμως της πίστης της δίνει υπόσταση μέσα στην ψυχή μας. Αυτό σημαίνει: "ύπόστασις πραγμάτων έλπιζομένων"».

Τη διαπίστωση αυτή είχε κάνει ό Γέροντας, με αφορμή την κίνηση της κανδήλας στην Παναγία των Ιβήρων: «Ή Παναγία προσπαθεί να μας αφυπνίσει, για να μετανοήσουμε, αλλά οι σημερινοί άνθρωποι δεν κουνιούνται (συνέρχονται), όσο κι αν κουνιούνται τα καντήλια».

 

ΡΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΔΙΗΓΗΣΕΙΣ ΓΕΡΟΝΤΟΣ ΠΑΪΣΙΟΥ

Ένας καλαίσθητος και ογκώδης τόμος 830 σελ. με τίτλο «ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΚΗΤΙΚΗ ΚΑΙ ΗΣΥΧΑΣΤΙΚΗ ΑΓΙΟΡΕΙΤΙΚΗ ΠΑΡΑΔΟΣΗ» κυκλοφόρησε πρόσφατα Είναι καρπός γνωστού ησυχαστή της Καψάλας του Αγίου Όρους, ό όποιος επιλέγει την ανωνυμία. Ό τόμος παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Το περιεχόμενο του διαιρείται σε πέντε μέρη:

 Α'. Συναξάρια,

 Β'. Περιστατικά,

Γ. Αποφθέγματα, Δ'. Ρήσεις και διηγήσεις Γέροντος Παισίου.

 Ε. Το πνεύμα των παλαιών Αγιορειτών.

Ό συγγραφέας με επιμέλεια έχει συγκεντρώσει βιογραφικά στοιχεία παλαιών αγιορειτών και έχει καταγράψει αξιοθαύμαστα περιστατικά και ψυχωφελέστατα αποφθέγματα. Από τη μελέτη του τόμου διαπιστώνει κανείς ότι ή ασκητική και ησυχαστική αγιορείτικη παράδοση δεν τηρείται από όλους τους νεώτερους αγιορείτες μοναχούς. Το κοσμικό φρόνημα, οι ανέσεις και ή εύκολη ζωή τους έχουν απομακρύνει από την παράδοση.

Ο ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΥΛΟΣ ΕΝΑΝΤΙ ΤΩΝ ΑΙΡΕΣΕΩΝ

 

μοναχού Αρσενίου Βλιαγκόφτη
Τι είπε ο Απόστολος Παύλος για τις αιρέσεις
Το στόμα του Χρυσορρήμονος Ιωάννου και η γραφίδα του θα χρειαζόταν για να εγκωμιάσουμε επαξίως τον μέγα Απόστολο Παύλο, το στόμα του Χριστού. Επειδή μας λείπουν και τα δύο αυτά, θα δανεισθούμε λόγους του ίδιου του Αποστόλου για να παρουσιάσουμε το θέμα μας. Φυσικά την αντιμετώπιση των αιρέσεων, θέμα τόσο σημαντικό στην ποιμαντική διακονία της Εκκλησίας, δεν θα μπορούσε να την αμελήσει αυτός που είχε την μέριμναν πασών των εκκλησιών1, ο Απόστολος των Εθνών Παύλος.

Ας ξεκινήσουμε όμως από το πως βλέπει ο Απόστολος την υγιαίνουσα διδασκαλία. Τι είναι, δηλαδή, αυτό που σήμερα ονομάζουμε Ορθοδοξία, τι είναι η σωστή πίστη, για να την αντιδιαστείλουμε κατόπιν προς την αίρεση. Υιοί Θεού, λέγει ο Απόστολος, είναι όσοι κινούνται και καθοδηγούνται από το Άγιο Πνεύμα (Ρωμ. 8, 14), οι πνευματέμφοροι, δηλαδή οι Άγιοι. Αυτοί είναι οι πραγματικοί Χριστιανοί.

Ταπείνωση αληθινή και ψεύτικη

Αν η ενθύμηση των καλών έργων και αρετών που κάνεις, 
σε παρακινούν στην υπερηφάνεια, σκέψου πως αυτά τα έργα είναι Του Θεού 
και όχι δικά σου...
Έπειτα σκέψου πως όλα τα έργα που έκανες 
δεν έφτασαν στην αναλογία, στο φως και στη Χάρη που σου παραδόθηκε 
για να τα κάνεις, κι ότι είναι πολύ μακριά από εκείνο τον καθαρό σκοπό 
για τον οποίο θα'πρεπε να τα κάνεις. 
Ακόμη σύγκρινε τα έργα σου με εκείνα των Αγίων 
και θα γνωρίσεις ότι τα δικά σου είναι πολύ τιποτένια, 
πολύ μικρότερης και καθόλου τιμής...

                                                 Αγίου Ιγνατίου Μπριαντσανίνωφ

ΤΥΧΗ ΚΑΙ ΑΤΥΧΙΑ, ΑΠΟ ΤΟΝ ΜΟΝΑΧΟ ΜΩΥΣΗ, ΑΓΙΟΡΕΙΤΗ

 

Υπάρχουν τυχεροί και άτυχοι άνθρωποι; Κάτι τέτοιο δεν θα ήταν άδικο; Τι είναι η τύχη; Για την ορθόδοξη εκκλησία δεν υπάρχει τύχη.
Δεν υπάρχει μοίρα, ειμαρμένη, κισμέτ, απόλυτος προορισμός του ανθρώπου. Σε όλη την αγιογραφική και αγιοπατερική διδασκαλία πουθενά δεν αναφέρεται η πίστη στην τύχη. Οι άνθρωποι τύχη θεωρούν και εκφράζουν ό,τι τους χαρίζει τον έκτακτο πλούτο, τη σωτηρία τους από διάφορους κινδύνους, το κέρδος της ανυψώσεώς τους σε υψηλή θέση.

Είναι γεγονός πως δεν υπάρχει πουθενά και ποτέ κάποια δύναμη ανώτερη που να ονομάζεται τύχη. Ούτε μας βοηθά ποτέ το οποιοδήποτε γούρι, χαϊμαλί και μπλε χάντρα. Νομίζουμε πως οι άνθρωποι έχουν επιπόλαια παρασυρθεί από ερασιτέχνες θαυματοποιούς. Ό,τι φαίνεται στους ανθρώπους τυχαίο έχει σίγουρα κάποια βαθύτερη προέλευση. Δεν υπάρχει κανένα πεπρωμένο.

ΜΕΣΟΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ

 

 

Την Τετάρτη μετά την Κυριακή του Παραλύτου πανηγυρίζει η Εκκλησία μας μία μεγάλη δεσποτική εορτή, την εορτή της Μεσοπεντηκοστής. Τα βυζαντινά χρόνια, η εορτή της Μεσοπεντηκοστής ήταν η μεγάλη εορτή της Μεγάλης Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως και συνέτρεχαν κατ’ αυτή στον μεγάλο ναό πλήθη λαού. Δεν έχει κανείς παρά να ανοίξει την Έκθεση της Βασιλείου Τάξεως (Κεφ. 26) του Κωνσταντίνου Πορφυρογεννήτου για να δει το επίσημο τυπικό του εορτασμού, όπως ετελείτο μέχρι την Μεσοπεντηκοστή του έτους 903 μ.Χ. στον ναό του Αγίου Μωκίου στην Κωνσταντινούπολη, μέχρι δηλαδή την ημέρα που έγινε η απόπειρα κατά της ζωής του αυτοκράτορα Λέοντα ΣΤ’ του Σοφού (11 Μαΐου 903 μ.Χ.). Εκεί υπάρχει μία λεπτομερής περιγραφή του λαμπρού πανηγυρισμού, που καταλαμβάνει ολόκληρες σελίδες και καθορίζει με την γνωστή παράξενη βυζαντινή ορολογία, πως ο αυτοκράτωρ το πρωί της εορτής με τα επίσημα βασιλικά του ενδύματα και την συνοδεία του ξεκινούσε από το ιερό παλάτι για να μεταβεί στον ναό του αγίου Μωκίου, όπου θα ετελείτο η θεία λειτουργία. Σε λίγο έφθανε η λιτανεία με επί κεφαλής τον πατριάρχη, και βασιλεύς και πατριάρχης εισήρχοντο επισήμως στον ναό. Η θεία λειτουργία ετελείτο με την συνήθη στις μεγάλες εορτές βυζαντινή μεγαλοπρέπεια. Μετά από αυτήν ο αυτοκράτωρ παρέθετε πρόγευμα, στο οποίο έπαιρνε μέρος και ο πατριάρχης. Και πάλι ο βασιλεύς υπό τις επευφημίες του πλήθους «Εἰς πολλούς καί ἀγαθούς χρόνους ὁ Θεός ἀγάγει τήν βασιλείαν ὑμῶν» και με πολλούς ενδιαμέσους σταθμούς επέστρεφε στο ιερό παλάτι.

Ο φύλακας - άγγελός σου έχει πάει στην εκκλησία(από τον βίο του στάρετς Ναζάριου)

 

Υπάρχει μια ενδιαφέρουσα ιστορία στον βίο του στάρετς Ναζάριου. Ταξίδευε κάποτε ο στάρετς με τον μαθητή του και τη μικρή άμαξα που την έσερνε το άλογό τους και έφτασαν ένα Σάββατο σε κάποιο χωριό, όπου έπρεπε να καταλύσουν γιατί ήταν ήδη αργά. Ζήτησαν να φιλοξενηθούν από τον ιερέα του χωριού.

Ο ιερέας υποδέχτηκε τους ταξιδιώτες με χαρά και αφού συζήτησε με τον π. Ναζάριο τον εκτίμησε πάρα πολύ. Όταν έφτασε η ώρα που αρχίζει η ολονύκτια αγρυπνία της Κυριακής, ο π. Ναζάριος παρατήρησε ότι ο ιερέας δεν προετοιμαζόταν να κάνει την αγρυπνία και τον ρώτησε:

Ευχή του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου

 

Ο αγαθός και φιλάνθρωπος Θεός, ελέησον ημάς.

Ο πλούσιος εν ελέει και ο αγαθός εν οικτιρμοίς, ελέησον ημάς.

Ο τέλειος και αθάνατος νους, ελέησον ημάς.

Ο ακοίμητος οφθαλμός και απερινόητος, ελέησον ημάς.

Ο προ εωσφόρου γεννηθείς Κύριος και Θεός, ελέησον ημάς.

Ο δημιουργός και κτίστης απάντων των όντων, Ιησού Χριστέ, ελέησον ημάς.

Ο την ψυχήν θήσας και το σώμα βουλήσει του Πατρός, ελέησον ημάς.

Ο την ευδιάκριτον ύλην σχηματίσας και τον κόσμον συστήσας, ελέησον ημάς.

Ο τον ουρανόν εκτείνας και τοις άστροις κατακοσμήσας, ελέησον ημάς.

Ο την γην θεμελιώσας και άνθεσι χλοεροίς και ευκόσμοις κατακοσμήσας, ελέησον ημάς.

Ο τας αβύσσους κατακλείσας και την θάλασσαν τειχίσας τω σω προστάγματι, ελέησον ημάς.

Η ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ

 

Γέροντος  Σωφρονίου
Ο Χριστός είναι το μέτρο όλων των πραγμάτων, πρόσκαιρων και αιωνίων, Θείων και ανθρώπινων. Για τον λόγο αυτό όλα, όσα προτίθεμαι να γράψω εδώ, θα προέρχονται από τη θεώρηση του Χριστού ως Θεανθρώπου.
Η χριστιανική ανθρωπολογία μας δεν πρέπει να έχει αφηρημένο χαρακτήρα, αλλά να προσφέρει απαραιτήτως θεμέλιο για όλη την εν τω Θεώ ζωή μας. Δεν θα δίσταζα να ονομάσω την ανθρωπολογία αυτή ασκητική.
Η εικόνα του Θεού στον άνθρωπο είναι πολυδιάστατη. Μία από τις διαστάσεις της είναι η δημιουργική δύναμη, που εκδηλώνεται σε ποικίλες περιοχές: σε κουλτούρες όλων των ειδών, δηλαδή πολιτισμούς, τέχνες, επιστήμες. Στον πρωτόπλαστο δόθηκε η εντολή, με την είσοδό του στον φυσικό κόσμο, να εργάζεται σε αυτόν και να τον φυλάσσει (βλ. Γεν. 2,15).
Ο φυσικός κόσμος είναι πλασμένος με τέτοιον τρόπο, ώστε ο άνθρωπος βρίσκεται στην ανάγκη να λύνει δημιουργικά τα προβλήματα που αδιάκοπα αναφύονται μπροστά του. Ωστόσο αυτά που απαριθμώ δεν εξαντλούν τον όλο άνθρωπο.

Θα ᾽θελα

 

Πρωτ. Γεωργίου Δορμπαράκη

Δεν θα ᾽θελα να είχα το χαμόγελο
- ληστή
μπρος στην αποκτημένη του τη λεία,
- ανθρώπου λάγνου
μπρος στ᾽ αντικείμενο του πόθου,
- ή υπερήφανου
μπρος σ᾽ ένα χειροκρότημα του κόσμου.


Θα ᾽θελα να ᾽χα το χαμόγελο
μικρού παιδιού
που ᾽ναι το βλέμμα του
της φύσης χρώμα και ανασασμός,
και πιο πολύ θα ήθελα
απλού ανθρώπου
το πηγαίο το χαμόγελο
με βλέμμα σταλακτίτη τ᾽ ουρανού,
φως και ελπίδα του Χριστού
σε κάθ᾽ αποσταμένο.
Πώς θα᾽ θελα να είχα, Θε μου,
του άγιου το χαμόγελο!

Καθαρότητα ψυχής. Αγίου Ισάακ του Σύρου

 

Καθαρή ψυχή – καθαρός λόγος

 Όποιος έχει καθαρή ψυχή και αγνή διαγωγή, πάντοτε με σύνεση και προσοχή λαλεί τους λόγους του αγίου Πνεύματος, και συζητά κατά τα μέτρα της πίστης του για τα θεία και για τα δικά του ζητήματα. Αυτός όμως που έχει τσακισμένη την καρδιά του από τα πάθη, έχει και τη γλώσσα του κινούμενη απ’ αυτά. Και όταν μιλάει για πνευματικά θέματα, μιλάει με εμπάθεια και εγωισμό, για να υπερισχύσει στη συζήτηση. Έναν τέτοιο άνθρωπο ο σοφός τον καταλαβαίνει και μόνο που τον συναντά, και ο καθαρός τον οσφραίνεται από τη δυσοσμία του. (179 – 80).

Άλλη είναι η καθαρότητα του νου και άλλη της καρδιάς

 Άλλη είναι η καθαρότητα του νου και άλλη της καρδιάς. Ο νους είναι μία από τις αισθήσεις της ψυχής, ενώ η καρδιά περιέχει και εξουσιάζει τις εσωτερικές αισθήσεις. Η καρδιά είναι η ρίζα. Και αν η ρίζα είναι αγία, τότε και τα κλαδιά είναι άγια.

Όχι μόνο με ψωμί: Η άσκηση στην εποχή της κατανάλωσης

 

Σταύρου Σ. Φωτίου, Αν. Καθ. Πανεπιστημίου Κύπρου
Θεογνωσία και αυτογνωσία, κοινωνικότητα και φυσική θεωρία είναι η πρόταση ζωής που κομίζει στους ανθρώπους ο Χριστός. Κάθε άνθρωπος καλείται να υποδεχθεί την αγάπη του Θεού, να κατανοήσει τον έσωθέν του κόσμο, να εκλάβει το συνάνθρωπο ως αδελφό και φίλο, να θεωρήσει τη φύση ως το μέγα οίκο μέσα στον οποίο φιλοξενείται η ζωή.
Για την επίτευξη της υπαρξιακής αυτής στοχοθεσίας απαιτείται προσπάθεια, πράγμα που στη θεολογική ορολογία ονομάζεται άσκηση. Τα ιερά και τίμια της ζωής, τα βαθιά υπαρξιακά βιώματα, δεν επιτυγχάνονται αυτόματα αλλά προϋποθέτουν αγώνα πολύ. Κατά συνέπεια η άσκηση βρίσκεται στους αντίποδες της μαγικής νοοτροπίας, χαρακτηριστικού γνωρίσματος του ανώριμου πνευματικά ανθρώπου. Ο αρχάριος της ζωής αναζητά ένα εύκολο τρόπο με τον οποίο θα λύσει διά μιας όλα του τα προβλήματα -οικογενειακά, οικονομικά, κοινωνικά. Στη μαγική θεώρηση της ζωής η προπαρασκευή και η προεργασία, ο μόχθος και ο κόπος παραγνωρίζονται. Ο άνθρωπος επιζητεί να έχει το μέγιστο αποτέλεσμα καταβάλλοντας το ελάχιστο τίμημα.

Το υπερωκεάνιο του Θεού!

 

Κάποτε ένας ναυτικός βρέθηκε ναυαγός σ’ ένα ακατοίκητο τροπικό νησί μόνος κι έρημος. Με πολλούς κόπους, χωρίς εργαλεία, εργαζόμενος μόνο με τα χέρια του, κατάφερε να φτιάξει μια ξύλινη καλύβα για να μπορέσει να προστατευτεί κατά την περίοδο των βροχών. Πράγματι είχε μόλις τελειώσει την καλύβα όταν άρχισε να βρέχει ασταμάτητα. Όμως την δεύτερη κιόλας μέρα ένας κεραυνός έκαψε την καλύβα του και την έκανε στάχτη. Ο ναυαγός, που πρώτα δόξαζε το Θεό για τη σωτηρία του, τώρα αναλύθηκε σε δάκρυα.«Γιατί Θεέ μου», άρχισε να λέει και να παραπονιέται για την καταστροφή.

Κι ενώ η απελπισία πλημμύριζε την καρδιά του άκουσε από το πέλαγος το σφύριγμα ενός μεγάλου πλοίου. Σε λίγο μια βάρκα ήταν στην παραλία. «Πώς με βρήκατε σε τούτη την ερημιά;» τους ρώτησε. «Είδαμε, του είπαν, το σινιάλο του καπνού απ’ την φωτιά που άναψες»!

Όταν βλέπεις τα όνειρα, τις επιδιώξεις και τα έργα σου κάποιες φορές να γίνονται στάχτη κι αποκαΐδια, μην απελπίζεσαι.Περίμενε και θα προβάλει ανέλπιστα το υπερωκεάνιο του Θεού. Γιατί στ’ αλήθεια: «Τοῖς ἀγαπῶσι τὸν Θεὸν πάντα συνεργεῖ εἰς ἀγαθόν» (Ρωμ. 8, 28).

Και μην πεις στο τέλος ότι ήταν τυχαίο!

ΑΡΚΕΙ ΕΝΑΣ ΕΣΤΑΥΡΩΜΕΝΟΣ!

 

Κάποτε μία Ηγουμένη έλεγε σε μια νέα που ζητούσε να ασπασθή τη μοναχική ζωή:
- Ξέρεις παιδί μου, η ζωή μας είναι πολύ αυστηρή. Στον κανονισμό μας έχουν την πρώτη θέση τα ουράνια αγωνίσματα, νηστεία, αγρυπνία, προσευχή. Φοβούμαι πως δεν θα αντέξεις σ΄ένα τόσο αυστηρό κανονισμό.

- Θα μπορέσω, απάντησε εκείνη. Αρκεί στο κελλί μου να έχω ένα εσταυρωμένο.

Και κάποιος Θεολόγος ρώτησε μία μέρα ένα μοναχό:

- Από που αντλείς τους θησαυρούς που σκορπίζεις στους ακροατές και στα συγγράμματά σου;
- Από εδώ, απάντησε εκείνος, δείχνοντάς του τον μεγάλο εσταυρωμένο που είχε επάνω στο γραφείο του.